Kaynak: Sputnik, 22 Ocak 2024

Türkiye İsveç’in NATO’nun bu hafta başlaması beklenen Steadfast Defender (Kararlı Savunucu) 2024 askeri tatbikatına henüz üye olmadığı halde katılmasına onay verdi. Bu hafta başlayıp üç ay kadar sürecek olan Steadfast Defender-2024 NATO’nun Soğuk Savaşın bitiminden beri yapılan en büyük askeri tatbikat olacak.

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Gruşko, NATO'nun Steadfast Defender 2024 tatbikatı gibi büyük çaplı tatbikatların askeri çatışma riskini artırdığını belirtirken, öte yandan Rusya'nın bu tür provokatif güç gösterilerinden korkmayacağının da altını çizdi.

TÜRKSAM Haber Analiz

NATO Tatbikat, 2024 Mayıs ayına kadar sürecek ve yaklaşık 90 bin asker, 50'den fazla gemi, 80'den fazla savaş uçağı, helikopter ve insansız hava aracı, 133 tank ve 533 piyade savaş aracı ile 1100 araç dahil olmak üzere büyük bir kuvvetin katılımı ile gerçekleşecek. Tatbikat, 20 Şubat-10 Mayıs 2024 tarihleri arasında Almanya, Polonya ve Baltık ülkelerinde gerçekleştirilecek. Almanya, Polonya ve Baltık ülkeleri, NATO'nun Doğu Avrupa'daki en önemli müttefikleridir. Bu ülkeler, Rusya'nın sınırında yer almaktadır ve Rusya'dan bir tehdit durumunda NATO'nun ilk savunma hattını oluşturmaktadır.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sonra Doğu Avrupa ve Baltık bölgesine yönelik olası tehditlere karşı NATO'nun caydırıcılığını güçlendirmek amacıyla 17-18 Ocak tarihlerinde Brüksel'de yapılan Türkiye’yi Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak’ın temsil ettiği NATO Askeri Komite toplantılarında, tatbikatın kapsamı kesinleştirildi. Dolayısıyla İsveç’in de NATO’nun bu önemli tatbikatına üye ülke gibi katılmasına Türkiye de onay verdi. (NATO’da bütün kararlar oy birliğiyle alınabiliyor.)

Eski NATO daimî temsilcisi emekli büyükelçi Fatih Ceylan, Steadfast Defender 2024 tatbikatının, NATO'nun 5. maddesinin sınanması düzeyinde olduğunu belirterek, İsveç'in tatbikata katılımının, hukuken olmasa bile fiilen NATO üyesi sayılması anlamına geldiğini söyledi.

Tatbikat, NATO'nun askeri yeteneklerini test etmek ve geliştirmek için de önemli bir fırsattır. NATO, Steadfast Defender 2024 tatbikatında, yeni teknolojileri askeriyeye entegre ederek modern savaşta rekabetçiliğini korumayı amaçlıyor. Tatbikat sırasında, yapay zekâ, siber güvenlik ve savaş alanında ağa bağlı iletişim sistemleri gibi yeni teknolojilerin test edilmesi, bu hedefe ulaşmada kritik bir rol oynayacaktır. Tatbikat sırasında, NATO üyeleri arasındaki iş birliği, iletişim becerileri ve çok uluslu kuvvetlerin birlikte muharebe yetenekleri sınanacaktır.

Bu, NATO'nun gelecekteki bir kriz veya çatışma durumunda daha hazırlıklı olmasını sağlayacaktır. Ancak tatbikatın en önemli noktalarından biri şüphesiz NATO'nun caydırıcılığını güçlendirmek amacıyla Rusya'ya bir mesaj göndermesidir. Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, NATO'nun doğu kanadında güvenlik endişelerini artırmış ve ittifakı daha güçlü bir savunma duruşu almaya yöneltmiştir. Bütün bunların karşısında Rusya, İsveç'in de katılacağı NATO askeri tatbikatının, Rusya'nın güvenliğine yönelik bir tehdit ve kışkırtma olduğunu açıkladı.

Unutulmamalıdır ki NATO'nun 1988 yılında yaptığı Reforger tatbikatı, Soğuk Savaş'ın sonunu işaret eden önemli bir olaydı. Bu tatbikattan bir yıl sonra Berlin Duvarı yıkıldı ve 1992 yılında Sovyetler Birliği dağıldı. Bu olaylarla Soğuk Savaş sona erdi. Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra, Reforger Tatbikatı artık gerekli değildi. NATO, Sovyet tehdidinden kurtulduğu için, Batı Almanya'ya hızlı ve etkili bir şekilde kuvvet konuşlandırma yeteneğine sahip olma ihtiyacı azaldı. Son olarak Steadfast Defender 2024 Tatbikatının da sonuçlarını tam olarak tahmin etmek zor olsa da NATO'nun Avrupa'daki güvenliği üzerindeki etkisinin büyük olacağı kaçınılmaz olacaktır.

Milli Savunma Bakanlığı ise henüz Türkiye’nin tatbikata kaç araç ve askerle ve hangi rolle katılacağı konusunda bir açıklama yapmadı.