Kaynak: AA, 07 Aralık 2023

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi ziyarette bulunmak üzere saat 7 Aralık 2023’te 09.45'te Yunanistan'ın başkenti Atina'ya gitti.

Erdoğan ile Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı, Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç da Atina'ya gitti.

TÜRKSAM Haber Analiz

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis'in davetine icabetle ve Türkiye-Yunanistan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi'nin Beşinci Toplantısı vesilesiyle bugün Yunanistan'a resmi ziyarette bulundu.

Yaklaşık 3 haftadır Yunan basının geniş yer tutan bu ziyaret esasen Yunanistan tarafında bir çok beklenti barındırmaktadır. Yunanistan’da iktidar ve muhalefet arasında da tartışmalara konu olan bu görüşme için ortak bir görüşte mutabık kalındı: ‘Milli konulardan taviz vermeden olumlu gelişmeler beklenecek’.

Yunanistan’ın çoğu zaman gergin olduğu Türkiye ile ilişkilerinden olumlu beklenti içinde olması bazı nedenler ve zaruriyetler barındırmaktadır. Öncelikli olarak Yunanistan'ın bölgesel politikalarına bakıldığında, Yunanistan Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısırla yakınlaşarak Türkiye’yi çevreleme politikası uygulamak istediği görülmektedir. Ancak bu ilişkiler Akdeniz’e yönelik beklentilerini karşılayan bir sonuç doğurmadı. Diğer bir husus silahlanma oldu. Yunanistan 90’ların başında olduğu gibi, başarısız bir süreç doğran ve maddi yükümlülüğünü taşıyamayacağı bir silahlanma sürecini idame ettirmek istememektedir. Bilindiği üzere ABD ve son zamanlarda özellikle Fransa tarafından silahlandırılan Yunanistan İsrail’den de füze alımı gerçekleştirdi. Ancak bu silahların tedariği bakımı ve revizesi artık Yunanistan’ın kaldıramayacağı bir seviyede.

Türkiye ise bu konuda bilhassa kendi ürettiği insansız hava araçları, teçhizatlar, ekipmanlar, füzeler vs. nedeniyle de kıyaslanamaz seviyede avantajlı durumda. Akdeniz’de yaşanacak olan olası bir kriz anında Yunanistan’ın bunu yönetmesi oldukça zordur. Yunanistan son yıllarda İsrail ile stratejik ortaklık düzeyinde ilişkiler kurmuş durumda. Akdeniz’de kendisi için önemli bir müttefik olabilir. Yunanistan İsrail’den füze tedariğinde bulunurken, Yunanistan İsrail Avrupa’ya enerji nakili için kullanabileceği önemli bir üs durumda. Bu sebeple ilişkileri stratejik ortalık seviyesinde bulunsa da yine de Yunanistan’ın Türkiye’ye karşı yürütmüş olduğu Ege ve Akdeniz’deki politikalarını destekleyecek, kuvvetlendirecek ve harekete geçirecek bir güç sağlamamaktadır. Bu ve benzeri nedenler sebebiyle Türkiye ve Yunanistan arasında olumlu bir diyaloğun sağlanması ve iş birliğinin kuvvetlenmesi Yunanistan’ın lehine bir durum oluşturacaktır. İki ülke arasında terör ve düzensiz göçmenler gibi birçok konuda iş birliğinin sağlanması taraflar için önemli faydalar sağlayacaktır. Yunanistan’daki FETÖ firarilerinin yakalanmasına ilişkin diyaloga açık olunması ve Temmuz ayında Yunanistan’da bulunan terör örgütü PKK'nın Lavrion Sığınmacı Kampı’nın kapatılması bu ziyaretin barışçıl diyalogu tesis etme niyeti içerisinde olduğunun göstergesi olarak değerlendirilebilir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Yunanistan Ziyaretindeki Açıklamalar:

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye-Yunanistan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi'nin beşinci toplantısı kapsamında resmi ziyarette Başbakan Kiryakos Miçotakis ile bir araya geldi. Görüşme sonrası yapılan basın açıklamasında Yunanistan Başbakanı Miçotakis açıklamalarında öne çıkanlar şunlar oldu:

‘-BM’nin kararları bizim için çok önemlidir. Kıbrıs konusundaki gelişmeler bu doğrultuda olmalıdır.

-Aramızdaki ilişkilerin hasmane ilişkilerin sonuna vardığımıza inanıyorum.

-Türk vatandaşlarının Ege adalarına vizesiz seyahatini görüştük.

-İkimizde daha sakin sularda güzel bir esintiyle esen geminin kaptanı olarak güzel bir gelecek yaratmak durumundayız. Ben geleceğe olumlu bakıyorum.

-Sınırdaş olan iki ülke yan yana ve beraber hareket etmek zorundadır. Güzel bir geleceği yaratmak durumundayız

-Kıta sahanlığı için deniz hukuk önemli rol oynar. Aramızdaki irtibat bahar aylarında sizinle görüşme imkânımız olacak.’

Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasında şunları kaydetti;

‘Yunanistan'ı son olarak 2017 yılında ziyaret etmiştim. Bu 65 yıl aradan sonra Türkiye'den Yunanistan'a devlet başkanı düzeyinde yapılan ilk ziyaretti. Türkiye-Yunanistan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyimizin beşinci toplantısı vesilesiyle tekrar Atina'da bulunmaktan büyük bir memnuniyet duyuyorum. Münasebetlerimizde mevcut olumlu ivmeyi daha da geliştirmek istiyoruz. Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyimizin beşinci toplantısını 7 yılın ardından bugün gerçekleştiriyor olmamız bu niyetimizin bir göstergesidir. Bir sonraki toplantı için bu kadar ara vermeyeceğimize ve kuruluş bildirgesinde ifade olunduğu üzere yılda en az bir kez bu buluşmayı gerçekleştirmenin her iki ülke için de hayırlı olacağını düşünüyorum.’

"Diyalog kanallarının her seviyede açık tutulmasının önemini vurguladık"

‘Cumhurbaşkanı ve Başbakan Sayın Miçotakis ile faydalı görüşmeler yaptık. Sayın Başbakana ikili görüşmemizde işbirliğimizi geliştirmek maksadıyla atılabilecek adımları ele aldık. Üst düzey temasların devamı çerçevesinde aramızdaki diyalog kanallarının her seviyede açık tutulmasının önemini vurguladık. Başbakanlığım döneminde teşkil edilen Türkiye-Yunanistan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi mekanizmasının ilişkilerimizin olumlu gündem temelinde ilerletilmesine katkı sağladığının altını çizdim. Dostane ilişkiler ve iyi komşuluk hakkında Atina Bildirgesi ile ilişkilerimizi geliştirme yönündeki irademizi en üst seviyede teyit etmiş olduk. 2021 yılında oluşturulan ortak eylem planı çerçevesindeki çalışmaların somut neticelerini görmekten ayrıca memnuniyet duyuyoruz.’

"Ticaret hacmimizin 10 milyar dolara çıkarılmasında mutabık kaldık"

‘Şu an itibarıyla yaklaşık 5 milyar dolar civarında olan ticaret hacmimizin 10 milyar dolara çıkarılmasında mutabık kaldık. İpsala-Kipi Sınır Kapısında ikinci köprü inşası gibi ulaştırma projelerinin önemine işaret etti. Ayrıca gerek turizm, gerek kültürel alanda ilişkilerimizi geliştirmek istiyoruz. Sayın Başbakan ile görüşmelerimizde Ege ve Doğu Akdeniz'deki tutumlarımız hakkında görüş alışverişinde bulunduk ve Dışişleri Bakanlarımızın bu konudaki çalışmaları kararlı şekilde ele almalarını istedik. Mevcut sorunlarımızı yapıcı diyalog, iyi komşuluk ve uluslararası hukuk çerçevesinde müşterek çabalarla çözüme kavuşturmak samimi temennimizdir.’

"Lavrion kampının kapatılmasını memnuniyetle karşıladık"

‘Sayın Başbakan ile terörle mücadele alanındaki işbirliğimizi nasıl geliştirebileceğimizi de ele aldık. Bu minvalde beklentilerimizi bir kez daha dile getirdik. Özellikle Lavrion kampının kapatılmasını memnuniyetle karşıladık. Yunanistan'da teröristlere barınma imkanı sağlayan benzeri kampların oluşmaması için dikkatli olunması gerektiğinin altını çizdim. Yunanistan'daki Türk azınlığı ve ülkemizdeki Rum azınlığı beşeri ve kültürel zenginliğimizin yapı taşlarıdır. Azınlıkların huzur ve refahının artması ilişkilerimizi olumlu yönde etkileyecektir. Batı Trakya Türk azınlığının durumunda uluslararası hukukun gerektirdiği iyileştirmelerin yapılması yönündeki beklentilerimizi ifade ettim. Kıbrıs meselesinin adadaki gerçekler temelinde adil, kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüme kavuşturulması tüm bölgenin yararına olacaktır.’