Kaynak: European Council, 13 Aralık 2023

Avrupa Konseyi ve Batı Balkan ülkeleri 13 Aralık 2023 Brüksel’de bir araya geldi. Tiran'daki 2022 zirvesinden bir yıl sonra, AB ve Batı Balkan liderleri dördüncü yıllık zirveleri için Brüksel'de bir araya geldi.  Zirve, Batı Balkanlar'ın AB üyeliği perspektifinin ve ortakların AB değer ve ilkeleriyle desteklenen sürdürülebilir ve geri döndürülemez reform başarılarına olan ihtiyacın yeniden teyit edilmesi için bir fırsat oldu.

TÜRKSAM Haber Analiz

Tiran'daki 2022 zirvesinden bir yıl sonra, Avrupa Konseyi ve Batı Balkan ülkeleri 13 Aralık 2023 Brüksel’de bir araya geldi. Zirve’nin toplanmasının ana amaçları şu şekilde ifade edilebilir: Batı Balkanlar’daki ortakların AB’ye yakınlaştırılması ve kademeli entegrasyonun ilerletilmesi; Gelecek için ekonomik bir temel oluşturmak ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın etkisini azaltmak; Güvenliği güçlendirmek ve dayanıklılığı artırmak olmuştur. Zirve sonunda Brüksel deklarasyonu yayımlanmıştır. 

Brüksel Deklarasyonu’yla; en temelde Batı Balkanlar ve AB’nin yakınlaştırılması ve AB’nin genişleme sürecinde vatandaşlarına somut faydalar sağlamak hedeflenmektir. Buradan hareketle AB, kademeli entegrasyonu daha da ilerletmeyi amaçlayan ek önlemler araştırmayı planlanmaktadır. AB ayrıca mevcut yasal araçların potansiyelinin tam olarak kullanılmasının önemini vurgulamıştır.  Bahsi geçen deklarasyonla aynı zamanda, AB ve Batı Balkanlar’daki ortakların uluslararası hukuka uygun olarak temel Avrupa değerlerine ve ilkelerine saygı gösterme ve bunlara bağlılık gösterme kararlılığını gösterdiklerini söyleyebiliriz.

Zirve sırasında, AB ve Batı Balkan liderleri aşağıdaki gibi çeşitli alanlarda kaydedilen ilerlemeyi değerlendirdiler:

• Veri dolaşım maliyetlerinin azaltılması dahil dijital bağlantı.
• Bölgedeki üniversite diplomalarının ve mesleki niteliklerin karşılıklı tanınması.
• AB-Batı Balkanlar Yeşil ve Mavi Yolları da dahil olmak üzere ulaşım ve bağlantı yolları.
• Halihazırda harekete geçirilen 16,6 milyar Avro ile Ekonomik ve Yatırım Planının uygulanmasına devam edilmesi.

Bu Zirve sonuncunda, AB şu ana kadar toplam değeri 16,6 milyar Avro olan 59 önemli yatırım projesi için 4,5 milyar Avroluk hibeyi onayladı. Batı Balkanlar esas olarak AB ile ticari iş birliği anlaşması yaptı. 2022'de AB, bölgenin mal ticaretinin neredeyse %70'ini oluşturduğu tespit edildi. 2022 yılında AB şirketleri Batı Balkanlar'daki doğrudan yabancı yatırım stokunun %59'unu oluşturduğu açıklandı.