Kaynak: Euronews, 3 Kasım 2023

Sırbistan'ın Güvenlik ve Enformasyon Ajansı (BIA) Direktörü Aleksandar Vulin, istifa ettiğini duyurdu. Rusya yanlısı Vulin'e, temmuz ayında ABD tarafından yaptırım uygulanmıştı. Washington, Vulin'i "Moskova'nın kötü niyetli faaliyetlerine yardım etmek" ve "bir silah tüccarı ve uyuşturucu kaçakçılığı çetesiyle bağlantısı olmakla" suçlamıştı.

TÜRKSAM Haber Analizi

Sırbistan Güvenlik Bilgi Ajansı (BIA) Müdürü Aleksandre Vulin, son dönemlerde ülkesinin Rusya karşıtı politikalarının bir parçası olmak istemediğini söyleyerek Aralık 2022 yılından beri sürdüğü görevinden istifa etmiştir. Vulin, ABD ve Avrupa Birliği’nin, Sırbistan’ı, Rusya- Ukrayna Savaş’ında Rusya’ya karşı yaptırım uygulamaya zorlamasının kabul edilemez olduğunu savunmuş, bu durumu doğrudan ülkesinin iç işlerine müdahale olarak değerlendirmiştir.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in “tehdit edildiği” iddiasında bulunan Vulin, “Sırbistan’dan Kosova’yı tanıyarak, Bosna Hersek’in iki etnisitesinden biri olan Sırp Cumhuriyeti’ni bırakıp Rusya’ya yaptırım uygulamasını ve egemen bir ülke, ulus olmaktan vazgeçmesi isteniyor” ifadelerini referans alarak istifasının temel sebebinin şu şekilde yorumlayabiliriz: Sırbistan’ın bugüne kadar yürüttüğü Rusya tarafından da desteklenen Balkanlarda tek egemen güç olma politikası, AB’ye girebilmek için terk edilmiştir. Bu politikaya karşı çıkan en önemli isimlerden biri olan Vulin de bu sebeple istifaya zorlanmıştır.

Vulin, Temmuz'da ABD yönetimi tarafından yaptırım listesine alınmasını "Sırbistan'ın birliği için verdiğim mücadelenin kanıtı olarak görülmelidir” ifadelerini kullanmıştır. "Herhangi bir nedenden dolayı Rusya karşıtlığının bir parçası olmak istemiyorum. İstifam ABD ve AB için küçük bir zafer olabilir ama benim için büyük bir zafer." sözlerine yer vermiştir.

"Eğer bunu onaylarsak, bir sonraki talepleri, Batı değerlerinin kabulü olacaktır" diyen Vulin, mektubunun devamında, "Benim üzerimden Sırbistan'a ve Sırp dünyasına yönelik şantaj ve baskı kurulmasına izin vermeyeceğim. Bu nedenle (geri dönülmez) olarak istifamı sunuyorum." ifadelerini kullandı.

Vulin’in istifasının, Sırbistan’ın Kosova ile arasındaki gerginliğin Batı’nın müdahalesiyle ortadan kaldırılmaya çalışıldığı bir dönemde gelmesi tesadüf değildir. Sırbistan’ın Rusya ile olumlu diplomatik ilişkiler kurması iki ülke arasındaki tarihsel yakınlığa bağladır. Sırpların Hristiyanlığın Ortodoks mezhebine ait olmaları Rusların onları Balkanlardaki diğer etnik gruplara karşı desteklemesine sebep olmuştur. Sırpların Osmanlı’dan bağımsızlığına giden isyan sürecinden bugüne kadar Rusya her daim Sırpların en büyük ittifak ortağı ve diplomatik arenada destekçisi olmuştur.

Vulin ise bu tarihsel sürecin yansıması olan politikalar gütmeyi tercih etmiştir. Bu sebeple Kosova-Sırbistan gerginliğinde AB ve ABD’nin arabulucu misyonuyla olaylara müdahale etmeye başlaması Vulin’in istifasında etkili olmuştur. Belgrad hükümeti her ne kadar Rusya'nın Ukrayna işgalini defalarca kınamış olsa da şimdiye kadar Moskova'ya yönelik Batı öncülüğündeki uluslararası yaptırımlara katılmayı kabul etmemiş olması AB tarafından olumlu karşılanmamıştır.

Sırbistan’ın hem Rusya-Ukrayna arasındaki savaşta hem de öncesindeki süreçte Rusya yanlısı politika izlemesi ve Kosova ile arasındaki gerilimi her geçen gün tırmandırması Vulin önderliğinde yürütülen politikaların sonucu olarak görüldüğü için istifası Sırbistan’ın AB üyeliğine giriş süreci için olumlu bir adım olarak değerlendirilebilir.