Rum lider Nikos Anastasiadis, 18 ay önce Crans Montana’da müzakere süreci çözümsüz olarak dağılmak üzereyken ‘yetkiyi paylaşmakta Rum toplumu hazır değil. Artık iki devletli bir çözümün gündeme gelmesi gerekiyor’ demiş. Kime demiş? Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’ya. Ne zaman söylemiş?18 ay önce Crans Montana’da müzakere süreci çözümsüz olarak dağılmak üzereyken… Böylesine kritik bir bilgiyi tüm kamuoyu Türkiye Cumhuriyet Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın 25 Ocak 2019 günü düzenledikleri ortak basın toplantısında Akıncı’nın ağzından öğrendi! Acaba Sayın Akıncı böylesine önemli bir konuyu neden 18 ay boyunca gizlemeyi tercih etti?

21 ay önce (30 Nisan2017) Anastasiadis ile Rum Ulusal Konseyi’nin Kıbrıs konusunda artık federasyon zemininde bir çözümün mümkün olmayacağı kanaatine vardıklarını, bu çerçevede de iki devletli bir çözüm üzerine stratejiler geliştirmeye başladıklarını ve bu durum karşısında Türk tarafı olarak bizim stratejimizin ne olacağını köşe yazımda sormuştum. O zaman yazdıklarım pek ciddiye alınmamıştı! Meğer Anastasiadis köşe yazımdan 3 ay sonra Crans Montana’da Akıncı’ya ‘yetkiyi paylaşmakta Rum toplumu hazır değil. Artık iki devletli bir çözümün gündeme gelmesi gerekiyor’ demiş. Peki, böylesine kritik bir bilgi neden 18 ay boyunca kamuoyundan gizlendi? KKTC Meclisi’nin bu konu hakkında bilgisi ne zaman oldu?  Acaba tüm kamuoyu gibi KKTC Meclisi de 25 Ocak 2019 günü mü böylesine önemli bir konuyu öğrendi?

Crans Montana sürecinin çökerek ortadan kalkmasının ardından Sayın Akıncı’nın yeniden müzakerelere başlanabilmesi için Rum tarafında ciddi bir zihniyet değişimine ihtiyaç duyulduğuna ilişkin açıklamaları söz konusu olmuştu? Benim kafam işte bu noktada karıştı. Acaba Sayın Akıncı bu açıklamaları ile neyi kast etmek istemiştir? Sayın Akıncı, Crans Montana sürecinin çökerek ortadan kalkmasının ardından sık sık Güney Kıbrıs’ta zihniyet değişikliğine ihtiyaç var derken AKEL üzerinden Anastasaidis’i gündeme getirmeye çalıştığı iki devletli çözüm önerisinden vazgeçirmeye mi çalışmak istemiştir? Böyle bir şey acaba söz konusu olabilir mi?

Sayın Akıncı, bir yandan Rum tarafının bizimle yönetimi paylaşmak istemediğini söylüyor. Diğer bir yandan ise federasyon dışındaki çözüm modellerini gerçekçi bulmadığını dile getiriyor. Hoş… Sayın Akıncı, Sayın Çavuşoğlu ile birlikte düzenledikleri ortak basın toplantısında ‘Tüm seçenekleri görüşmeye hazırız’ dedi. 25 Ocak 2019 tarihinde düzenlenen ortak basın toplantısında söylenen sözlere ne kadar sahip çıkılacağını hep birlikte ilerleyen süreçte izleyip göreceğiz.

25 Ocak 2019 tarihinde düzenlenen ortak basın toplantısı bir bakıma ortak deklarasyon gibi oldu! Ortak basın açıklamasında dile getirilenler bazı kesimleri ciddi manada rahatsız etmişe benziyor. Öyle ki, rahatsızlık duyan bazı kesimler yaptıkları kışkırtıcı yayınlar ile toplumsal çatışma ortamı yaratmayı mı hedefliyorlar? Kıbrıs Türk Halkı bazı kesimlerin toplumsal çatışma ortamı yaratmaya yönelik girişimlerine asla müsaade etmeyecektir.

Önümüzdeki süreçte gayri resmi de olsa Anastasiadis’in ileri sürdüğü iki devletli çözüm önerisindeki samimiyeti test edilmelidir. Rum tarafı ile Çek ve Slovakların uyguladığı yöntem denenerek AB çatısı altında iki devletli çözüm denenebilir. Ancak, Rum tarafının Çek ve Slovakların uyguladığı bu yöntemi reddetmesi halinde ise daha önce pek çok defa yazdığım gibi Türkiye ile yapılacak ikili anlaşmalarla dışişleri ve savunma konularında Türkiye ile birlikte hareket eden, içişlerinde ise tamamen bağımsız özerk bir devlet yapısı gündeme gelmelidir.

Anastasiadis’in somut olarak tüm detayları ile önerilerini ortaya koyması ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu yeni bilgiler ışığında BM Genel Sekreterinin Geçici Özel Temsilcisi Sayın Lute önümüzdeki günlerde Ada’ya geliyor. Anastasiadis’in paylaşmaya hazır değiliz. İki devletli çözümü konuşalım önerisinin ortaya çıkmasının ardından hala daha biz zorla ve inatla Guterres Çerçevesi kapsamında federasyon zemininde görüşmeye hazırız mı diyeceğiz? Böylesine önemli bir konunun Mecliste görüşülerek değerlendirilmesi ve gerekmesi halinde karar alınması gerekmez mi?

Sayın Akıncı birkaç gün önce Kıbrıs konusunun ortak akıl ile çözülebileceği yönünde bir açıklama yaptı. Ortak akıl paydaşlarla birlikte yürütülmez mi? KKTC Cumhurbaşkanı’nın paydaşları Türkiye (TBMM) ve KKTC Cumhuriyet Meclisi değil midir? Cumhuriyet Meclisi’nde geçtiğimiz gün konuşan Ana muhalefet partisi UBP Genel Başkanı Sayın Ersin Tatar 50 kişilik parlamentoda 35 milletvekilinin federasyon yerine iki devletli çözüm modelinden yana olduklarını açıkladı. Sayın Akıncı acaba bu konuda ne düşünüyor? Görülen o ki Sayın Akıncı, 18 ay önce Crans Montana’da müzakere süreci çözümsüz olarak dağılmak üzereyken Anastasiadis’in ‘yetkiyi paylaşmakta Rum toplumu hazır değil. Artık iki devletli bir çözümün gündeme gelmesi gerekiyor’ şeklindeki açıklamasını kendince yeterince kayda değer bulmamış.

Öyle olunca da bu bilgiyi 18 ay boyunca kimseyle paylaşmamış. Federasyon herkesin de bildiği üzere en az iki taraf arasında eşitliğe ve paylaşıma dayalı bir modeldir. Bizzat Rum lideri Anastasiadis, Rum toplumu paylaşmaya hazır değil, artık iki devletli çözümü konuşmalıyız diyor. Biz ise hala daha olmaz. Bize göre en güzel yol federasyondur, diyerek şartları zorluyoruz? Zorla federasyon olabilir mi?

Federasyon paylaşım ve ortaklıktır. Ortak olup paylaşmak istemeyen tarafla ortak olunamaz. Federasyonlarda birinci şart, tarafların birbirini eşit görmesi, azınlık çoğunluk söyleminin olmaması, ortak değerlerin olması ve kurulacak ortaklıktan birlikte fayda sağlayacaklarına inanılmasıdır. Federal çözüm Crans Montana’da çökerek sonlanmıştır. Garantörlük, siyasi eşitlik ve paylaşıma hazır değiliz diyen Rum tarafına rağmen biz hala daha zorla federal çözüm isteriz demek akla ve mantığa uygun değildir. Zorla güzellik olmayacağı gibi, zorla federasyonda olamaz! Artık yeni fikirleri, yeni yol ve yöntemleri konuşmanın zamanı gelmiştir. Kıbrıs Türk halkının artık boşa kaybedecek zamanı yoktur…