Kaynak: AA, 12 Mayıs 2024

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis'in, bir yıl içerisinde dördüncü kez bir araya geleceği görüşmeyle ikili ilişkilerdeki yakınlaşma sürecinin ve diyaloğun devamı hedeflendi. Ziyarette, iki ülke arasındaki 6 milyar dolara yaklaşan ticaret hacminin, her iki ülke liderinin koyduğu ortak hedef çerçevesinde 10 milyar dolara çıkarılmasına yönelik atılabilecek adımlar değerlendirilirken, Batı Trakya Türk Azınlığı ile Rodos, İstanköy ve Selanik’teki Türk soydaşları ilgilendiren konular gündeme geldi.

Türk vatandaşlarının, 10 Yunan adasına seyahatlerinde 30 Mart'tan itibaren uygulanan kolaylaştırılmış kapıda vize prosedürünün de görüşüldüğü ziyarette, sürecin devam ettirilmesi konusu da ele alındı. İki ülkenin önde gelen iş insanlarının, yeni kurulacak "Ortak İş Konseyi" çatısı altında bir araya gelmesi de görüşülen konulardan biriydi.

TÜRKSAM Haber Analiz

Türkiye ve Yunanistan ilişkileri uzun yıllar süren gerginliklerin ardından normalleşme sürecine girmiştir. İki ülkenin arasında geçmişten gelen sınır, egemenlik problemleri olması sebebiyle komşu olmalarına rağmen yakın ilişkiler kurulamamıştır. Ancak son yıllarda atılan adımlar ile yeni bir döneme girildiğini görmekteyiz. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 2017 yılında Yunanistan’da Devlet Başkanı düzeyinde ilk resmi ziyareti gerçekleştirerek ilişkilerin ılımlı yönüne katkıda bulunmuştur.

2023 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakanı Miçotakis, Türkiye-Yunanistan ilişkilerinin geleceğinin siyasi altyapısını oluşturan “Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Atina Bildirgesi”ni imzalamıştır. Bu bildiri uluslararası alanda iki ülkenin olumlu ilişkiler kurduğunun ilanı olmuştur. İkili ilişkilerde 2020'den sonra gelişen gerginlik döneminin ardından Türkiye’de 2023 yılı Şubat ayında gerçekleşen depremlerin ardından Yunanistan’ın Türkiye’ye destek olması ve yardım göndermesi sebebiyle yeniden ilişkilerde ılımlı bir döneme girilmiştir.

Başbakan Miçotakis sorunların konuşularak çözülmesi ve olayların daha büyük krizlere yol açmaması için diyaloğun önemine dikkat çekmiştir. Yunanistan'da yayınlanan Kathimerini Gazetesi ziyareti, "Hedef sakin suların korunması" başlığı ile haber yapmıştır. Görüşmenin amacını özetleyen en iyi açıklama ise Miçotakis’in, "Konuşmamız, sürekli tetikte olmamızdan yeğdir." sözleri olmuştur. Komşu ülke ile gergin ilişkilere sahip olmak devletlerin her an askeri alanda tetikte olmasını gerektirir. Bu süreç iki ülke içinde uzun yıllardır süregelmiştir ve artık bitmesi gerekiğine inanılmaktadır.

Türkiye’yi önemli derecede etkileyen terör meselesinde iş birliği yaptıklarını Cumhurbaşkanı Erdoğan şu sözleriyle dile getirmiştir, "Atina Bildirgesi'nde çerçevesi çizildiği şekilde sorunlarımızı samimi diyalog, iyi komşuluk ve uluslararası hukuk dahilinde çözme irademize bağlıyız. FETÖ, PKK ve DHKP/C gibi terör örgütleriyle mücadele de gündemimizin üst sırasındaydı. Yunanistan ile terörle mücadele konusunda anlayış birliğimiz giderek güçleniyor. Terör örgütlerine, bölgemizin geleceğinde yer olmadığına dair mutabıkız.”

Görüşmenin önemli detaylarından biri de İsrail-Hamas savaşı hakkında düşüncelerini dile getirmeleri olmuştur. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Miçotakis’in aksine Hamas’ı bir terör örgütü olarak değerlendirmediklerini belirtmiştir. İki devlet başkanı Filistin halkının İsrail’in acımasız politikaların kurbanı olduğu ve acil ateşkes anlaşması imzalanması gerektiği konusunda mutabık kalmıştır.

Yaklaşık 6 milyar dolar olan ikili ticareti, 10 milyar dolara çıkartma hedefi ise gelecekte Türkiye ve Yunanistan arasında yapılacak birçok iş birliğine ve projeye işaret etmektedir. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu ile Yunan Ticaret Odaları Birliği arasında imzalanan Ortak İş Konseyi kurulmasına ilişkin anlaşma da bu hedefe yönelik atılan ilk adımlardandır.

Afet ve acil durum yönetimi alanında imzalanan mutabakat zaptı ise geçtiğimiz depremde olduğu gibi iki ülkenin birbirine yardım etmesini metne dökmüştür. Görüşmenin seyrinin olumlu geçtiği ve yeni iş birlikleri için yol açıldığı görülmektedir. Türkiye ve Yunanistan arasındaki sorunların çözümü için gerekli olan diyalog yollarının açılması gelecekte yaşanacak krizleri önleyebilecektir. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Miçotakis’in çabalarıyla resmi ziyaretlerin daha sık yapılacağı ön görülmektedir.