TÜRKSAM Başkanı Sinan OĞAN ile Ermeni Sorunu ve Bölgesel Gelişmeler Üzerine Mülakaat
News.az: Türkiye’nin bölgedeki barış girişimleri İsrail ve Ermenistan ile bir netice vermemiştir. Siz yakın gelecekte bu girişimlerin bir sonuç vermesini bekliyor musunuz?
Sinan OĞAN: İnanmak isterdim. Ancak bu pek kolay değil. Ortadoğu’da İsrail ve Kafkasya’da da Ermenistan’ın uzlaşmaz ve barıştan uzak tutumları sebebiyle her iki bölgede de ciddi sorunlar bulunmaktadır. Bu sorunların kısa vadede çözülmesi pek mümkün gözükmemektedir. Ancak Kafkasya’da sorunların çözümü Ortadoğu’dan daha kolaydır. Barış ancak her iki taraf da buna istekli olursa hayata geçebilir. Türkiye’nin tek başına çabaları elbette ki, buna yeterli olmayacaktır. Bunun için İsrail’in ortadoğu’da ve Ermenistan’ın da Kafkasya’da barışa doğru adımlar atması gerekir.
News.az: ABD Başkanı Barack Obama bir taraftan Türkiye’nin ABD’nin müttefiki olarak İslam dünyası için model olabileceğini söylemektedir. Diğer taraftan ise ABD Ermenistan ve İsrail konularında Ankara’ya baskı yapmaktadır. Bu konuyu nasıl değerlendirmektesiniz?
Sinan OĞAN: Bu ABD ve genel olarak Batının ikili tutumunun bir örneğidir. ABD için eğer taviz vermek gerekiyor ise bunu Türkiye vermelidir. Eğer bir adım atılacaksa bunu Türkiye atmalıdır. Ama Ermenistan’ın işgalci devlet olduğu BM’nin 4 ayrı kararıyla tasdiklenmesine rağmen hiç kimse Obama başta olmak üzere Ermenistan’a sen işgalci ülkesin, işgal ettiğin topraklardan çık demiyor. Herkes Türkiye’ye neden sınırları açmıyorsun diyor. ABD şimdi Ermenistan’ın işgal ettiği toprakları görmezden gelerek tavizin Azerbaycan ve Türkiye tarafından verilmesini istiyor. İsrail’in uluslararası karasaularda bir Türk gemisini basarak 9 Türkü öldürmesini de görmüyor. Kendisi Irak’da işgalci devlet olduğu halde Irak’tan Türkiye’ye gelerek terör yapan PKK terör örgütünü de görmüyor. Sadece Türkiye onu yapsın, Türkiye bunu yapsın derdinde.
News.az: Karabağ sorununun yakın bir gelecekte çözülmesini bekliyor musunuz?
Sinan OĞAN: Eğer bu konu sadece Ermenistan’ın keyfine bırakılırsa Karabağ sorununun 2015 yılından once çözülemeyeceği çok açık. Ermenistan 2015 yılına kadar bekleyip Türkiye’yi 2015 yılında 1915 yılında yaşanan tehcir yani Ermeni ahalisinin savaş bölgesinden alınarak başak savaşın olmadığı arazilere göç ettirilmesinin 100. yılı olacaktır. Bunu Ermeniler “soykırım” olarak değerlendirmekte ve Türkleri bu sebeple 2015 yılına kadar tazminat ödemeye mahkum ettirmeye çalışmaktadırlar. Eğer Karabağ sorunu hallolursa Türk-Ermeni sınırları da açılacak ve Ermenistan ile ilişkiler düzelecektir. Ama bu durumda da batılı parlamentolardan Türkiye aleyhine kararlar çıkarılması çok kolay olmayacaktır. Bu durumda Ermenistan mümkün olduğu kadar bu sorununun çözümünü engellemeye ve geciktirmeye çalışmaktadır. Ama Ermenistan’ın da ciddi bir problem vardır. Bu da ondan ibarettir ki, vakit Azerbaycan’ın lehine ve Ermenistan’ın da aleyhine işlemektedir. Çünkü Azerbaycan güçlenmektedir, büyümektedir, Ermenistan ise zayıflamakta ve küçülmektedir.Diğer taraftan da Azerbaycna’ın savaşa başlama ihtimali vardır. Bu sebeple Ermenistan bütün bunları hesaplayarak 2011 yılında barış masasına oturmak zorunda kalabilir.
News.az: Türkiye son iki yıl içerisinde Güney Kafkasya’da çok aktif siyasi faaliyet içerisindedir. Sizce bu aktifleşme bölgemizin diğer oyuncuları ABD ve Rusya’yı rahatsız ediyor mu?
Sinan OĞAN: Türkiye’nin Güney Kafkasya’da son iki yıl içerisinde aktif bir siyaset izlediği konusunda sizinle hemfikir değilim. Keşke dediğiniz gibi olsaydı. Gürcistan savaşında Türkiye bölgede tarafsız kalmış ve hem ABD ve hem de Rusya ile ilişkilerini normal düzeyde tutumuştur. Karabağ konusunda şimdilik kendisine fazla insiyatif verilmemiştir. Ermernistan ile ilişkiler çıkmaza girmiştir. Azerbaycan ile ilişkiler de neredeyse bozulma düzeyinde idi ve şimdi son aylarda yeniden düzelmeye başlamıştır. Dolayısıyla aktif bir siyaset izleyen ülkenin politikalarının yukarıda sıraladığımız gibi olmaması gerekirdi. Aktif olmayan bir Türkiye de ne Rusya ve ne de ABD için bir tehdit değildir.
News.az: Türk-Rus ilişkilerinin gelişmesi bölgemizdeki durumu olumlu etkiler mi?
Sinan OĞAN: Türkiye ile Rusya arasında ilişkilerin geliştiğini söylemek mümkündür. Bu gelişme elbette ki, bölgemize müsbet tesir edecektir. Hatta Dağlık Karabağ sorununun çözülmesine de olumlu tesirini gösterecektir. ABD Başkanı George Bush döneminde Türkiye’nin Moskova ile yakınlaşmasına ABD kıskançlıkla bakmaktaydı. Ama şimdi Obama döneminde bir kıskançlık yoktur. Hatta ABD ile Rusya ilişkileri bile gelişmektedir. Medvedev politikaları ile Putin politikaları da bu çerçevede giderek ayrışmaktadır.
News.az: Türkiye ile Ermenistan arasında ilişkilerin normalleştirilmesi amacıyla imzalanan protokoller sonrasında Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkiler soğuma trendine girmişti. Şimdi Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerdeki sorunlar çözüldü mü?
Sinan OĞAN: Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkiler herhangi iki ülke ilişkisine benzemez. Biz bir milletin iki devletiyiz. Zaman zaman bazı sorunlar yaşayabiliriz. Ama hiçbir zaman ilişkilerimiz kopma noktasına gelmez. Şimdi Ankara ile Bakü arasındaki ilişkilerde hızlı bir iyileşme var. Ancak bütün sorunlar artık geride kaldı da diyemeyiz. Çünkü hele ki Karabağ sorunu çözülmemiş ve Türkiye ile Ermenistan arasındaki kapıların da açılma ihtimali mevcuttur. Belki de 19 Eylül 2010 tarihinde Türkiye’de Van şehrindeki Ermeni kilisesinde bir günlük ayin için Ermenistan’dan gelenlere gore veya NATO tatbikatı sebebiyle Ermenistan ile sınır kapıları birkaç günlüğüne açılabilir.
TÜRKSAM Başkanı Sinan OĞAN ile yapılan bu mülakat Azerbaycan’da ingilizce yayın yapan News.az sitesinin 20 Temmuz 2010 tarihili nushasında yayınlanmıştır.
