Kaynak: Türk Devletleri Teşkilatı, 11.11.2022

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Devlet Başkanları, Kırgız Cumhuriyeti'nin Ankara Büyükelçisi Kubanıçbek Ömüraliyev'i Teşkilatın yeni Genel Sekreteri olarak atadı.

Kırgız Cumhuriyeti'nin Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçisi Kubanıçbek Ömüraliyev, Teşkilatın 11 Kasım 2022 tarihinde Semerkant'ta (Özbekistan) gerçekleştirilen tarihi Liderler Zirvesi sırasında Devlet Başkanları Konseyi tarafından TDT Sekretaryasının yeni Genel Sekreteri olarak atanmıştır.

Türk Devletleri Teşkilatı 9. Zirvesinde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Teşkilata gözlemci üye kabul edilmiştir. 2021 yılında 8. Zirvede gündeme getirilen bu karar nihayetinde başarıyla kabul edilmiştir.  

Yarınki toplantıda 2021 yılında kabul edilen 2040 yılına kadar 20 yıllık Vizyon Belgesi çerçevesinde çeşitli adımlar atılması bekleniyor. Bu anlamda;

• Ticaretin Kolaylaştırılması
• Basitleştirilmiş Gümrük Koridoru
• Uluslararası Kombine Yük Taşımacılığı Anlaşmalarının, Zirvenin ikinci günü 12 Kasım’da kabul edilmesi bekleniyor.

TÜRKSAM Haber Analiz:

Türk Devletleri Teşkilatının son zamanlarda atmış olduğu ve atması planlan adımlar Türk dünyası için oldukça önemlidir. Kıbrıs ve Türkmenistan’ın statüsündeki değişiklikler ve Teşkilata dahil olmada daha yakın ilişkiler kurulması Teşkilattaki diğer tüm devletler için ciddi bir adım olarak değerlendirilmelidir. KKTC, bilindiği üzere devlet statüsünde Türkiye dışında hiçbir devlet tarafından kabul edilmemekte idi. Bu tarz adımlar KKTC’nin devlet olma statüsünün diğer devletler tarafından kabul edilmesi bağlamında da önemli bir etki sağlayacağı düşünülmektedir. Türkmenistan’ın tam üyeliğe geçmesi beklentileri de bu zirve için tarihi bir karar olacaktır.

Türk Devletleri Teşkilatı uluslararası bir örgüt olma yolunda önemli adımlar atmıştır. Birliğin hem nitel hem de nicel gelişimi buna önemli bir katkıda bulunmuştur. Semerkant’ta alınacak önemli kararlar ile Teşkilat bu dönemden sonra uluslararası bir örgüt olma yolunda önemli adımlar atmış olacaktır. Özellikle imzalanması beklenen Semerkant Bildirgesi bu açıdan oldukça önemli görülmektedir. Teşkilatın resmiyetini kazandığı Nahcivan Anlaşmasından sonra belki de kurumsal anlamda atılacak en önemli adımlar bu zirvenin konusudur.

Türk Devletleri Teşkilatının uluslararası bir örgüt statüsüne ulaşması, Türk devletleri açısından pek mühim bir meseledir. Üye devletlerin bölgesel ve küresek anlamda daha özgüvenli hareket etmesini sağlayacak bir gelişme olacak ve Teşkilata olan ilgi artacaktır. Uzun zamandır yükselişte olan Teşkilat, örgüt statüsüne ulaşmasıyla uluslararası olaylara karşı ortak tepkiler geliştirebilecek önce yumuşak sonra da sert güç adımlarını kritik dönemlerde uygulayabilecektir. Bu durumda üye ülkelerin Teşkilata olan inançları ve bağlılıkları da önemli bir etken olarak karışımıza çıkacaktır. Bu seviyenin güçlü olması halinde Türk Devletleri Teşkilatının geleceği dünyayı yakından ilgilendiren bir hal alacaktır. Bu yapının bir sonraki amacının Ulusüstü örgüt olarak belirlenmesi Türk Dünyasındaki yakınlaşmayı kat be kat artıracak çok kritik bir dönüşüm olacaktır.