Rusya’nın Federal Bölgeleri Matruşkalaşıyor
Yoğun bölgesel ve küresel gündem arasında Rusya’da üç federal bölgenin birleşmesiyle neticelenen halkoylamasının sonuçları gereği kadar tartışılma imkanı bulamamıştır. Rusya Federasyonu’nun, eyaletleri olarak tanımlayabileceğimiz oblast, okrug ve kray gibi bölgelerinin birleşmesiyle ülkeyi adeta “Matruşkalaştıran” reform çabalarının ilk adımı, 7 Aralık 2003 tarihinde Permski Oblast ile Komi-Permski Oblastlarının halkoylamasıyla birleştirilmesi neticesinde atılmıştı. Ancak, daha sonra bu reform denemesinin arkası getirilememişti. 3-4 Eylül 2004 tarihlerinde Beslan’da yaşanan trajik hadiselerden sonra “güvenlik” gerekçesiyle federal reformlar yeniden gündeme alınmış ve bu yöndeki çabalara hız verileceği belirtilmişti.
Federal reformların ikinci adımı 17 Nisan 2005 tarihinde uygulamaya konulmuştur. Bu tarihte, Krasnayarski Kray, Taymırski Otonomi Okrug'u ve Evenkiyski Okrug’da yapılan halkoylaması neticesinde oylamaya katılan bölge sakinlerinin yüzde 70’ten fazlası üç federal bölgenin birleşmesi yönünde oy kullanmıştır. Kremlin için hayati önem taşıyan federal reformların devam etmesi için mutlaka “evet” oyu çıkması gereken üç bölgedeki halkoylaması için federal bütçenin bütün imkanları kullanılmıştır. 89 olan federal bölge sayısının 2003 tarihinde 88’e ve son birleşmelerle beraber 86’ya inmesinden sonra Kremlin’e yakın çevreler Rusya’daki federal bölge sayısının 35-40 civarına ininceye kadar birleşmelerin devam edeceğini ileri sürmektedir. Kremlin’de, Rus etnik çoğunluğuna mensup bölgelerde verilen maddi destekle birleşmelerin başarıyla sürdürülmesi beklenirken, özellikle etnik mensubiyeti farklı bölgelerde, birleşmeye karşı ciddi direnmelerin olabileceği düşünülmektedir. Tataristan, Başkurdistan ve Kuzey Kafkasya’daki küçük cumhuriyetlerin bu direnişte başı çekeceği ve hatta karşılıklı inatlaşmanın Rusya’yı bir iç çatışmaya dahi götürebileceği ileri sürülebilir.