Kaynak: EuroNews, 13 Kasım 2022

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin yansımaları ve Çin'le Batı arasında artan gerilim, dünyanın en büyük ekonomilerinin liderleri hafta başında Bali'de bir araya geldiğinde ön plana çıkacak.  Bu seneki G20 Liderler Zirvesi, "Birlikte Toparlanma-Daha Güçlü Toparlanma" teması altında Endonezya'nın Bali Adası’nda 15-16 Kasım'da gerçekleşecek.  Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden'la Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında ise yakın gelecekte bir görüşme olmayacak. Zira Putin, bu yılki G-20 Liderler Zirvesi'ne katılmayacak. Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüşecek ve yeni İngiltere Başbakanı Rishi Sunak'ın yanı sıra İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile ilk kez tanışacak.

G20 liderleri, "Gıda ve Enerji Güvenliği", "Sağlık" ve "Dijital Dönüşüm" başlıklı üç oturumda fikir teatisinde bulunacak. Yaklaşık dokuz aydır devam eden savaş, petrol, doğal gaz ve tahıl ticaretini sekteye uğratarak zirvenin odağını gıda ve enerji güvenliğine çevirmiş durumda. Geçen yıl Roma'da düzenlenen G-20 zirvesi, pandeminin ardından üyelerin ilk yüz yüze buluşmasıydı, ancak Rusya ve Çin liderleri katılmamıştı. Bu yılki toplantı, Mısır'daki BM İklim Konferansı ve Kamboçya'da Biden'ın yanı sıra diğer bazı G-20 liderlerinin de katılacağı “Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği Zirvesi” ve hemen ardından da Tayland'da yapılacak “Asya-Pasifik Ekonomik İş Birliği Toplantısı” ile aynı parantezde yer alıyor.

TÜRKSAM Haber Analiz

Bu yıl 17.’si düzenlenen G-20 Zirvesi, pek çok açıdan ülkelerin ince bir ip üzerinde yürümesi gereken bir toplantıdır. Özellikle Hindistan, Brezilya ve ev sahibi Endonezya gibi ekonomileri yükselişte olan ülkelerin, büyük güçler arasındaki dengeyi sağlamakta nasıl bir yol izleyeceği, toplantının ilerleyişi açısından çok önemlidir. Bu dengeyi sağlama konusunda ilk adımların G-20 Dönem Başkanı sıfatıyla Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo’dan geldiği görülmektedir. Widodo Rusya-Ukrayna Savaşının, G-20 içerisinde çatlaklara neden olmamasını sağlamak amacıyla yaz aylarında hem Rusya hem de Ukrayna'ya ziyaret gerçekleştirmiştir. Bu ziyaretlerin amacı, hem büyük güçler arasındaki dengeyi sağlayabilmek hem de G-20 ülkelerinin takdirini kazanmaktır. Yine bu amaçla Devlet Başkanı Widodo, Ülkesi G-20 üyesi olmamasına rağmen Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'yi zirveye davet etmiştir.

Rusya tarafına bakıldığında ise, Devlet Başkanı Putin’in G20 zirvesine katılmama kararı, zirvenin başlamasına günler kala açıklanmıştır. Her ne kadar Putin'in Rusya'da düzenlenecek toplantıya katılacağı için zirveye katılmayacağı bildirilse de, durumun bundan çok daha fazlası olduğu tahmin edilmektedir. Putin’in bu kararının arkasında özellikle Ukrayna Savaşı sonrasında Batı ile yaşadığı sorunlar yatmaktadır. Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı savaş ile beraber Batı’dan gördüğü yaptırımlar ve Batılı ülkelerin her fırsatta Rusya’ya karşı açıklamalarda bulunması Putin’e göre G-‘0’ye katılmamak için yeterli bir sebeptir. Rusya ve Batı arasında savaşın başlangıcından bu yana devam eden enerji krizi ve çok daha fazlası, Rusya’nın büyük ekonomilerin yer aldığı G20 grubunda kalıp kalmayacağını tartışmalarına sebep olmuştur. Öte yandan bu tartışmaların sebebi yalnızca Putin’in aldığı bu son karar değildir. Özellikle ABD kaynaklarından alınan bilgilerin de ABD ve Batılı müttefiklerin Rusya’yı G-20’den çıkarmayı planladıkları söylenmiştir. Bu nedenle karşılıklı yapılan hareketlere bakılarak Rusya’nın yakın zamanda G-20’de olamama ihtimali büyük ölçüde artmıştır.

15-16 Kasım’da Endonezya- Bali’de gerçekleşecek zirvenin ana teması, “Birlikte Toparlanma-Daha Güçlü Toparlanma”dır. Covid-19 sonrası Küresel Sağlık Mimarisi, Sürdürülebilir Enerji Geçişi ve Dijital Dönüşüm konularının konuşulacağı bu zirvede Türkiye’yi yakından ilgilendiren bir konu olan BM Karadeniz Tahıl Girişiminin yeri de oldukça önemlidir. Anlaşmanın yenilenmesi gereken 19 Kasım tarihi yaklaşırken, Rusya’nın hala net bir karar vermemiş olması ve zirveye de katılım göstermemesi nedeniyle, Tahıl Anlaşması son günlerde dünya gündemini sıklıkla meşgul etmektedir. Ancak Türkiye bu konuda yaptığı arabuculuk sayesinde G-20’nin önemli bir gücü olarak karşımıza çıkmaktadır. Savaşın başlangıcından bu yana yalnızca BM Karadeniz Tahıl Girişimi değil daha pek çok sorunun çözümünde oynadığı hayati rol sayesinde Batı’nın ilgisini toplamıştır. Bu nedenle Türkiye yarkınki zirvede diğerlerine nazaran daha farklı bir konuma sahip olacaktır.

#G20 #Türkiye #Rusya #ABD #Bali