Kaynak: The Guardian, 13 Haziran 2024

Macaristan, sığınmacıların haklarını korumayı reddettiği gerekçesiyle AB'nin en yüksek mahkemesi tarafından “emsalsiz” bir AB yasası ihlali olarak tanımlanan durumda 200 milyon € (169 milyon £) para cezası ödemeye mahkûm edildi. Lüksemburg'daki Avrupa Adalet Divanı, ayrıca Macaristan'ın, sığınmacılara Macaristan sınırları içinde sığınma talep etme hakkı tanıyan AB yasalarına uymadığı her gün için 1 milyon € ödemesine karar verdi.

Perşembe günü verilen kararda mahkeme, Macaristan'ın AB politikasını uygulamada "kasıtlı kaçınma" gösterdiğini belirtti ve bu durumu "AB yasasının eşi benzeri görülmemiş ve son derece ciddi bir ihlali" ve "AB yasalarının birliği ve üye devletlerin eşitliği ilkesine önemli bir tehdit" olarak tanımladı. Cezanın, Macaristan'ı Lüksemburg mahkemesine götüren AB yürütme organı olan Avrupa Komisyonu tarafından talep edilenden daha yüksek olduğu belirtildi.

TÜRKSAM Haber Analiz

Macaristan, sığınmacılara yönelik kötü muamele etme ve AB yasalarını ihlal ettiği gerekçesiyle Avrupa Adalet Divanı tarafından cezalandırıldı. Bu durum, AB yasalarının ihlali konusunda emsalsiz bir örnek teşkil etmektedir.

Macaristan'ın 2018 yılında yürürlüğe koyduğu "Stop Soros" yasası, sığınmacılara yardım etmeyi suç sayıyor ve yasadışı göçmenlerin sığınma başvurusu yapmalarını engelliyordu. Bu yasa, Macar hükümeti tarafından kabul edilmesine rağmen, insan hakları örgütleri ve AB kurumları tarafından sürekli eleştirildi. Yasa, sığınmacıların sığınma hakkını kısıtlıyor ve sığınma başvurusu yapmalarını zorlaştırıyordu.

Avrupa Komisyonu, Macaristan'ın transit bölgelerde sığınmacıları uzun süre alıkoyduğunu ve bu kişilere sığınma prosedürlerine uygun şekilde muamele sağlamadığını belirtti. Macar hükümeti, sığınmacıların haklarını ve AB yasalarını ihlal ettiği gerekçesiyle eleştirildi. Avrupa Adalet Divanı, Macaristan'ın uygulamalarının AB'nin ortak sığınma prosedürlerine aykırı olduğunu ve sığınmacıların "etkili, kolay ve hızlı erişim" hakkını ihlal ettiğini vurguladı​.

Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, Brüksel'i ülkesinin ulusal çıkarlarına karşı çalışmakla suçladı ve göçmen karşıtı politikalarına devam edeceğini belirtti. Orbán, göçün Avrupa'ya durdurulması gerektiğini ve Avrupa'nın geleceğinin ailelere dayanması gerektiğini savundu. Macar hükümeti, AB’nin kararlarına rağmen, göçmen karşıtı tutumunu sürdürme niyetinde olduğunu açıkladı​.

Bu gelişmeler, AB ve Macaristan arasındaki uzun süredir devam eden anlaşmazlıkların bir parçası olarak değerlendirilebilir. Özellikle göçmen politikaları ve hukukun üstünlüğü konularında yaşanan bu anlaşmazlıklar, AB’nin Macaristan’a karşı daha sert tedbirler almasına yol açabilir. Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, Brüksel'i ülkesinin ulusal çıkarlarına karşı çalışmakla suçlayarak, göçmen karşıtı politikalarına devam edeceğini belirtti​.

Son yıllarda göçmen karşıtlığı, Avrupa’da aşırı sağın yükselişine sebep olmakla birlikte bu durum geçtiğimiz günlerde gerçekleşen Avrupa Parlamentosu seçimleriyle de karşımıza çıkmıştır. Geçtiğimiz yıllarda İtalya, Polonya gibi ülkeler baştan olmak üzere göçmenlerin AB üye ülkeleri arasındaki dağılımı ve ayrılan bütçeye ilişkin itirazlarda bulunmuştu. Macaristan'a verilen bu cezanın, diğer üye devletler için de bir uyarı niteliği taşıması muhtemeldir. Macaristan’ın bu karar karşısındaki tutumu, gelecekte AB ile olan ilişkilerini zorlayıcı bir konuma gelmesine neden olabilir.