Kaynak: The Libya Observer, 29 Kasım 2022

Milli Birlik Hükümeti Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Ömer Katti, Libya-Türkiye münhasır deniz alanları anlaşmasının 2011 öncesine dayanan eski bir proje olduğunu belirtti.

Katti, "Anlaşma imzalanmaya hazırdı, ancak Libya, aslında 2008'de olan bazı maddeleri ekleme zorunluluğu nedeniyle reddediyordu, ancak imzalamak için uygun zamanı bulamadı" diye ekledi.

Ayrıca, anlaşmanın Libya'ya Deniz Hukuku ve Kıta Sahanlığı tarafından tanınan hakları verdiğini, çünkü komşu ülkeler arasında Akdeniz'e bakan en geniş bölge olduğunu ve münhasır ekonomik bölgesini en geniş hale getirdiğini belirtti.

Katti, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias'ın geçtiğimiz günlerde Trablus'a yaptığı ziyaretin diplomatik bir hata olduğuna işaret ederek, yaşananların suçunun Yunan tarafında olduğunu ve olayın kendi deyimiyle Libya'dan çok kendilerine zarar verdiğini kaydetti.

TÜRKSAM Haber Analizi

Türkiye, Doğu Akdeniz’de bulunan hidrokarbon kaynakları ve yaşanan deniz mili sorunları sonrasında bölgede daha aktif bir rol üstlenmiştir. Bu durumun önemli sonuçlarından biri Libya ile imzalanan anlaşmadır. Yunanistan’ın bölgede uluslararası hukuka aykırı eylemleri ve Türkiye’nin haklarını gasp eden tutumları nedeniyle Doğu Akdeniz’de yapılan anlaşmalar kıymetlidir. Libya ile 2011 yılında imzalanan anlaşma üstünden 11 yıl geçmiş olmasına rağmen Yunanistan’ı hala rahatsız etmekte ve Libya ile farklı bir anlaşmaya varmak için Libya’yı zorlamaktadır.

17 Kasım’da iki devlet arasında başka bir kriz daha yaşanmış ve ipler daha da gerilmişti. Yunan Dışişleri Bakanı Dendias, Libya Dışişleri Bakanı Necla Menguş’un havaalanına kendisini karşılamak için gelmesi nedeniyle bölgeye olan ziyaretini iptal ederek uçaktan inmemişti. Bunun üzerine Libya Ulusal Birlik Hükümeti Sözcüsü Muhammed Hammude bu hareketi kınayarak Dendias’ın bu eylemini Libya halkına bir hakaret olarak değerlendirdi. Bu durum iki devlet arasında kısa süreli de olsa krize sebep olmuştu.

Libya ve Yunanistan arasında yaşanan gerginlikler, Türkiye’nin bölgede elinin güçlenmesine ve anlaşmaya sıkı sıkıya bağlı kalınacağına işaret etmektedir. Bu anlamda Türkiye’nin İsrail ile ilişkilerinin canlanması ve bölgedeki diğer devletler ile de ilişkilerin yeniden kurulmasının Doğu Akdeniz paylaşım sorununun çözülmesinde, Türkiye’nin dilediği gibi uluslararası hukuka uygun bir çözüme katkı sunacaktır. Aynı zamanda Yunanistan’ın da yalnızlaşmasına neden olacaktır.