Kaynak: AA, 22 Nisan 2024

Kosova’nın kuzeyindeki 4 belediyede mevcut Arnavut kökenli belediye başkanlarının görevden alınabilmesi için yapılan seçimi bölgede çoğunluğu oluşturan Sırplar boykot etti. Kosova Merkez Seçim Kurulu (KQZ) tarafından yapılan açıklamada, yerel saatle 19.00'a kadar Kuzey Mitroviça, Zubin Potok, Leposaviç ve Zveçan'da kayıtlı 46 bin 556 seçmenden 253 kişinin veya seçmenin yüzde 0,54'ünün oy kullandığı ifade edildi.

KQZ, bölgede oy kullanma hakkı bulunan seçmenler için bazıları güvenli bölgelerdeki konteynerlerde olmak üzere toplamda 23 oy kullanma merkezi açmıştı. Bölgede çoğunluğu oluşturan Kosovalı Sırplar, seçimi boykot ederken, Kuzey Mitroviça'nın merkezinde sokakların boş olduğu görüldü.

TÜRKSAM Haber Analiz

23 Nisan 2023 tarihinde Kosova’da gerçekleştirilmiş olan yerel seçimlerin sonucunda Sırpların çoğunlukta yaşadığı Kuzey Mitrovica bölgesinde seçimi Kosovalı Arnavutların kazanması, taraflar arasında günlerce sürecek olan gerilimin ateşini fitillemiştir. 2 gün önce gerçekleşen seçimin Sırplar tarafından boykot edilmesi de bunun bir sonucu olarak değerlendirilebilir. Bu süreci daha iyi anlamak adına Kosova-Sırbistan arasındaki tarihsel gerilim üzerine yeniden düşünmek gerekmektedir.

Kosova- Sırbistan arasındaki gerilim, Kosova’nın 2008 yılında tek taraflı olarak Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan ettiğini açıklaması ve Sırbistan’ın, Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımamasıyla başlamıştır. Kosova’da 23 Nisan 2023 tarihinde gerçekleşen olağanüstü yerel seçimlerde Sırpların çoğunlukta yaşadığı Mitroviça (Mitrovicë) ve Leposaviç (Leposaviq) bölgelerinde belediye seçimlerini Kosova Başbakanı Albin Kurti’nin liderliğindeki “Vetëvendosje” partisinin kazanmasının ardından Kosovalı Sırplar ve Arnavutlar arasında ipler kopma noktasına gelmiştir.

24 Eylül 2023 tarihinde Kosova’nın kuzeyinde çoğunluğu Sırpların oluşturduğu Bajskë (Banjska) köyünde yolu kapatan silahlı Sırp militanların Kosova polisine ateş açması sonucunda 1 polis yaralanmış, 1 polis ve 4 sivil hayatını kaybetmiştir. Bu olayın ardından taraflar arasındaki ipler yeniden kopma noktasına gelmiştir. Kamu düzenin yeniden sağlanması ve Balkanlardaki huzur ortamının yeniden tesis edilmesi gerekçesiyle AB ve NATO olaya müdahil olmuş ve iki ülke arasındaki gerilim diplomatik temaslarla giderilmeye çalışılmıştır.

Peki, 21 Nisan 2024 tarihinde Kosova’nın kuzeyindeki 4 belediyede mevcut Arnavut kökenli belediye başkanlarının görevden alınabilmesi için yapılan seçimi bölgede çoğunluğu oluşturan Kosovalı Sırplar niçin boykot etmiştir? Bu sorunun cevabını öğrenebilmek için Kosova’daki en büyük Sırp siyasi partisi olan Sırp Listesi Partisi’nin açıklaması referans alınabilir. Partiden yapılan açıklamaya göre: “Kosova hükümetinin belediye başkanlarının seçim yoluyla görevden alınabilmesi için belirlediği seçim kurallarında ulaşılması zor maddelerin olması seçimin Sırplar için adil koşullarda gerçekleşmeyeceğinin bir kanıt olarak gösterilebilir.”

Sırp Listesi Partisi’nden gelen açıklamaya karşı Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, seçim sürecinin tamamlanmasıyla ilgili sosyal medya hesabından bir paylaşımda bulunarak, ülkesinin tüm topluluklara ayrım gözetmeksizin temsilcilerini seçme fırsatını sunarak bir kez daha olgunluk, örnek teşkilatlanma ve kanunlarına tam saygı gösterdiğini belirtmiştir.

Osmani, paylaşımında, "Sırbistan bir kez daha başka bir ülkenin seçim sürecine yasa dışı müdahalede bulundu, (Sırbistan Cumhurbaşkanı) Vucic bir kez daha uluslararası ortaklara verdiği sözü tutmadı." ifadelerine yer vererek iki ülke arasındaki diplomatik gerilimin ilerleyen günlerde devam edeceğine dair net bir mesaj vermiş olarak yorumlanabilir.

Bütün bu bilgiler ışığında Kosova’daki Sırplar ve Arnavutlar arasındaki boykot krizi ele alındığında, Kosova’da 2023 yılında gerçekleşen yerel seçimlerin sonuçlarının bölgede yarattığı krizi çözmek amacıyla 2024 yılında tekrarlanmasının Sırplar tarafından boykot edilmesi taraflar arasındaki krizin çözülmekten çok uzak olduğunu gözler önüne sermiştir. Buradan hareketle, ilerleyen günlerde Kosova-Sırbistan arasındaki iplerin yeniden gerilebileceği ve bölgedeki huzurun bozulabileceği söylenebilir.