Kaynak: European Council, 06 Haziran 2024

Dünyanın önde gelen sanayileşmiş ülkelerinin oluşturduğu bir forumu olan G7 Zirvesi 13-15 Haziran 2024 tarihleri arasında İtalya’da gerçekleşecek.  

TÜRKSAM Haber Analiz

G7’nin tarihsel seyrine bakıldığında, ilk olarak 1975 yılında Fransa'nın Rambouillet şehrinde düzenlenen bir zirvede kuruldu. Bu ilk toplantıya Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nin liderleri katıldı. Amaç, 1970'lerdeki petrol krizi ve global ekonomik durgunlukla ilgili konuları tartışmaktı. 1976’da Kanada'nın gruba katılmasıyla G6, G7 haline geldi. Bu genişleme, grubun daha geniş bir ekonomik perspektif kazanmasını sağladı. 1997’de Rusya, G7 zirvelerine davet edilmeye başlandı ve grup G8 olarak anılmaya başladı. Ancak, Rusya'nın 2014 yılında Kırım'ı ilhak etmesi sonrasında grup tekrar G7'ye döndü ve Rusya'nın üyeliği askıya alındı. 2000'ler ve sonrasında G7'nin önemi, G20'nin (20 büyük ekonomiyi içeren daha geniş bir forum) kurulmasıyla biraz azalmış olsa da G7 hâlâ önemli bir ekonomik ve politik diyalog platformu olarak varlığını sürdürmektedir. G7 şu anda Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nden oluşmaktadır. Avrupa Birliği de G7 toplantılarına katılmaktadır.

G7 Zirvesi İtalya’nın Ev Sahipliğinde Gerçekleşecek

İtalya, G7 zirvelerine birkaç kez ev sahipliği yapmıştır. İtalya ilk kez 22-23 Haziran 1980 tarihinde arasında gerçekleşen zirvede enerji krizleri, enflasyon ve gelişmekte olan ülkelere yönelik yardım konuları ele alınmıştır. Ayrıca, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgali ve bunun uluslararası güvenlik üzerindeki etkileri tartışılmıştır. 8-10 Haziran 1987 Uluslararası ticaretin liberalizasyonu, döviz kurları, üçüncü dünya borç krizleri ve çevresel sorunlar üzerinde duruldu. Ayrıca, nükleer silahsızlanma ve güvenlik konuları da önemli gündem maddeleriydi. 8-10 Temmuz 1994 Küresel ekonomi, özellikle dünya ticaret örgütünün (WTO) kurulması ve serbest ticaret anlaşmaları üzerinde duruldu. Rusya'nın daha fazla entegre edilmesi ve bu ülkenin ekonomik reformlarının desteklenmesi de önemli bir konuydu. 20-22 Temmuz 2001 Küreselleşme karşıtı protestolarla da hatırlanan bu zirvede, ekonomik büyüme, borç rahatlatma, HIV/AIDS ile mücadele ve kalkınma yardımları gibi konular ele alındı. Zirve, geniş çaplı protestolara ve güvenlik önlemlerine sahne oldu. 26-27 Mayıs 2017 Ekonomik büyüme, terörle mücadele, göç krizi, iklim değişikliği ve ticaret konuları tartışıldı. Özellikle Paris İklim Anlaşması'na yönelik ABD'nin tutumu bu zirvede önemli bir tartışma konusuydu. G7 liderleri, iklim değişikliği ve serbest ticaret gibi konularda anlaşmazlık yaşamışlardır. G7’nin anan başlıkları küresel ölçek tesir gösteren önemli meselelere odaklanmaktadır. Bu sebeple gelecek zirvede önemli konu başlıklarından birinin Gazze olması beklenmektedir.

Geçtiğimiz günlerde Biden’ın 3 aşamalı ateşkes teklifine destek veren G7 ülkeleri, kurumsal kanallarından açıklamada bulundu:

‘Biz Yediler Grubu (G7) Liderleri olarak, Başkan Biden'ın ana hatlarıyla çizdiği, Gazze'de derhal ateşkese, tüm rehinelerin serbest bırakılmasına ve insani yardımda önemli ve sürekli bir artışa yol açacak kapsamlı anlaşmayı tamamen destekliyoruz ve arkasında duracağız. İki Devletli çözüme giden, barışa giden güvenilir bir yola olan desteğimizi bir kez daha teyit ediyoruz. Hamas'ı, İsrail'in ilerlemeye hazır olduğu bu anlaşmayı kabul etmeye çağırıyoruz ve Hamas üzerinde etkisi olan ülkeleri de bunun sağlanmasına yardımcı olmaya çağırıyoruz.’

G7 ülkelerinin Gazze konusunda barış ve istikrar vurgusu oldukça önemli. Uluslararası alanda diplomatik bir etkiye sahip olan G7 bu noktada diplomatik ağırlığını ön plana çıkartarak bu etkiyi kullanabilir. Bu etkiyle ve oluşturacağı kamuoyuyla ateşkes ve barış müzakerelerine destek vermelerini sağlayabilir. G7, AB, ABD, Mısır ve Katar gibi ülkelerle iş birliği yaparak, Gazze'deki krize kalıcı bir çözüm bulunması için geniş bir uluslararası koalisyon oluşturabilir. G7 ülkeleri Gazze'nin yeniden inşası ve ekonomik kalkınması için maddi kaynak ve teknik destek sağlayabilir. Burada en kritik nokta ise iki devletli çözüm öneri sunması destekleniyor olması.  G7'nin Gazze konusunda iki devletli çözümü desteklemesi, uzun vadeli bir barış ve istikrar sağlama çabasının göstergesi. Ancak bu konuda kalıcı ve çözüm odaklı adımlar atılması gerekmektedir. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan zirveye davet edilen liderler arasında. G7, son yıllarda daha kapsayıcı bir yaklaşım benimseyerek, Ukrayna ve Çin gibi kritik konularda fikir birliği oluşturmak amacıyla diğer liderleri de davet ediyor. Bu yılki zirvede, küresel ekonomi, iklim değişikliği, sağlık, ticaret ve güvenlik gibi çeşitli konuların yanı sıra, Gazze’nin durumu da önemli bir yer tutması bekleniyor. G7 ülkelerinin İsrail'e yönelik bir yaptırım kararı çıkma olasılığı, ülkelerin İsrail ile ilişkileri göz önünde bulundurursak, düşük görünüyor. Bunun yerine, G7 ülkelerinin diplomatik baskı, insani yardım ve ekonomik teşviklerle Gazze'deki durumu iyileştirmeye çalışmaları daha olasıdır. Ancak, Gazze'deki durumun kötüleşmesi ve insan hakları ihlallerinin artması durumunda, belirli kişi veya gruplara yönelik hedefli yaptırımlar gündeme gelebilir.