Kaynak: AA, 1 Kasım Salı

İran, Mahsa Amini’nin ölümünün ardından başlayan protestolara ABD’nin destek verdiğini ileri sürerek, “ülkedeki şiddeti kışkırtmak ve iç işlerine müdahale” gerekçesi ile ambargo uygulama kararı aldı. Bu karar doğrultusunda Amerikalı 10 kişi ve 4 kuruluşu kapsayacak şekilde yaptırım kararı alındı.

İran Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, 2017'de İran Meclisi tarafından onaylanan "ABD'nin İnsan Hakları İhlalleri ile Bölgedeki Maceracı ve Terörist Eylemleriyle Mücadele" karar kapsamında yaptırım uygulandı. Söz konusu yaptırımlar, vize yasağı, İran'daki mal ve finansal varlıklara el konulmasını ve banka hesaplarının dondurulması şeklinde uygulanma kararı alındı.

Amerikalı kişi ve kurumlar "insan haklarına aykırı faaliyetlerde bulunmak, İran'ın iç işlerine müdahale, İran'da şiddet ve terör eylemlerini teşvik etmekle" suçlanmaktadır. Bu bağlamda yaptırım listesinde, ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı Michael Kurilla, CENTCOM Komutan Yardımcısı Gregory Guillot, ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo gibi üst düzey isimlerin yanı sıra Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Dokuzuncu Hava Kuvvetleri ve Ulusal Muhafızların da yaptırım listesinde yer aldığı bildirildi.

TÜRKSAM Haber Analiz

16 Eylül 2022 tarihinde Mahsa Amini’nin hayatını kaybetmesinin ardından İran’da başlayan protestolar 47. gününü geride bırakmıştır. Ülkenin dört bir yanına yayılan protestolar alınan bütün önlemlere rağmen kontrol altına alınamamıştır. İran’daki protestolara dünya çapından destekler gelmiş, İran hükümetinin protestoculara yönelik uygulamaları insan haklarına aykırı olarak değerlendirilerek birçok ülke yaptırım kararı almıştır. İran hükümeti, protestoları terör eylemleri olarak değerlendirmiş, protestolara destek olan ülke, kurum, kuruluş ve kişileri terör destekçisi olarak ilan etmiştir. Bunun yanı sıra, İran ambargolara aynı şekilde karşılık vererek, İran’a yaptırım kararı alan ülkelere yönelik ambargo kararı almıştır.  İran hükümetinin, göstericilerin taleplerini göz ardı ederek, ülke çapında yayılan protestoları dış güçlerin projesi olarak değerlendirmesi, iç güvenliğini tesis etmek amacıyla ambargo uygulamaya devam etmektedir. Protestoların kontrol altına alınması konusunda ambargo uygulamaları, problem çözücü bir işleve sahip değildir. İran’da çıkan protestoların farklı ideoloji ve amaçlara evrilmesinin önüne geçmek isteyen İran hükümeti, protestoları devam ettiren geniş kitleyle ivedi bir şekilde çözüm diyaloğu oluşturmalıdır.