İngiltere’de yeni başbakan seçilen Rishi Sunak’ın, en kısa süre içerisinde mali konularla ve güvenlik politikasıyla ilgili kapsamlı açıklamalar yapacağı düşünülüyor.

Rishi Sunak’ın, öncelikli olarak  İngiltere’nin ekonomi politikalarını yeniden gözden geçireceği ve mali açıdan birtakım tedbir kararları alması bekleniyor. Euro Topics’te ve ABC News’te çıkan haberlere göre; “Rishi Sunak’ın mali tedbir ve tasarruf kararlarının yanı sıra güvenlik politikalarıyla ilgili farklı bir rota tayin edebileceği” hususunda bazı öngörülerin olduğundan bahsedilmektedir. Haberin devamında “daha önce Maliye Bakanı olarak görev yapan Sunak’ın Büyük Britanya’nın yeniden inşası için kendini bir nefer olarak gördüğünden” bahsedilerek uluslararası dengeleri sarsıcı bir etki yaratabileceği iddia edilmektedir. 

Buradan hareketle; özellikle 2019-2022 yılları arasında yaklaşık üç yıl boyunca başbakanlık görevini sürdüren Boris Johnson döneminde, Türkiye ile “Savunma Sanayi İşbirliği” protokolleri kapsamında anlaşmalar yapılarak  her iki ülke açısından da stratejik öneme sahip konularda uzlaşıya gidilmiştir. 

23 Temmuz 2019 tarihinde, iktidarda bulunan Muhafazakâr Parti'nin liderliğine seçilen Boris Jonhson İngiltere’nin yeni başbakanı olmuş, AB ve göçmen karşıtı politikaları savunmaya devam etmiştir. Johnson’a göre, gerçek küreselleşme “ AB dışındaki ülkelerle” sağlanacak olan küreselleşme ve bütünleşmedir. Özellikle dış politika ve güvenlik meselelerinde daha farklı bir tutum sergilemiştir.

Örnek verilecek olursa, Türkiye’nin gerçekleştirmiş olduğu sınır ötesi harekâtların bahane edilerek Batı ülkelerinin TSK envanterindeki teçhizat, mühimmat, bakım-onarım bölümü ile milli savunma sanayi şirketlerimizi akamete uğratmak amacıyla ambargo uygulamışlardır.  Kanada’nın İHA-SİHA optiklerine, Amerika Birleşik Devletleri'nin ABD menşeili motor kullanılan ATAK T-129 tipi hafif taarruz helikopterine ve Almanya Yerli Tank Projesi kapsamında Türkiye’nin tank motoru yapımını geciktirmeye yönelik hamleler yapmış olmasına rağmen Johnson hükümeti savunma sanayinde Türkiye ile iyi ilişkilerin kurulması gerektiğini ifade etmekteydi. 

İngiltere Sağlık Bakanlığı ve Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Anlaşmaları'nın 2021 yılında imzalanması, kritik altyapıların korunmasına yönelik olarak siber güvenlik gibi konularda yapılan görüşmeler, hazırlanan ön protokoller, TUSAŞ’ın MMU TF-X projesi için gerekli harp uçağı motorunun Rolls Royce-UK Havacılık Motor şirketinden tedarik edilmesi ve 2027 sonrasında ortak üretim yapılmasına yönelik anlaşmalar düşünüldüğünde yeni gelecek olan hükümetin siyasi tavrı Türkiye açısından da belirleyici olabileceği görülmektedir.

İngiltere’de göreve bugün itibariyle başlayan Rishi Sunak’ın, Muhafazakâr Parti içerisinde Türkiye’ye daha mesafeli yaklaşılması gerektiğini düşünen birisi olduğu ifade edilmektedir. Bununla birlikte, Johnson hükümetinin maliye bakanı olduğu dönemde Türkiye ile yapılan anlaşmaların gelecek açısından ümit vadettiğini, ekonomik anlamda her türlü işbirliğinin yapılmasında fayda olduğunu savunan bir görüşe sahip olduğu bilinmektedir. 

Buna rağmen, Türkiye’nin kendi bölgesinde özellikle 24 Ağustos 2016 tarihi itibariyle güç kazanmaya başlaması başta ABD olmak üzere batılı ülkeleri rahatsız etmektedir. Bölgesel güç olma yolunda büyük aşama kaydeden Türkiye’nin, yapacağı yeni hamlelere karşılık olarak İngiltere’den MMU TF-X’te kullanılacak olan Rolls-Royce motoru bağlamında direkt bir ambargoya muhatap olunmasa dahi elde olmayan sebeplerden dolayı takvimde bir gecikme yaşanıp yaşanmayacağı önümüzdeki süreçte netlik kazanacaktır.