Harvard Üniversitesi’nde Göreceli Demokrasi: Rektörü Gay’e İstifa Çağrısı
Kaynak: AA, 26 Aralık 2023
ABD'deki Harvard Üniversitesinden bazı öğretim görevlileri, İsrail'e tepki gösterilerinde "ifade özgürlüğünü savunduğu" için eleştirilen Harvard Üniversitesi Rektörü Claudine Gay'e destek veren Yönetim Kurulu üyelerini istifaya çağırdı.
TÜRKSAM Haber Analiz
7 Ekim Cumartesi günü Hamas’ın İsrail’e yönelik başlattığı Aksa Tufanı Operasyonu’na diğer Filistinli örgütler de dahil olmuş, bu operasyon dünya çapından geniş yankı uyandırmıştır. Ansızın gerçekleşen bu saldırı sonucu İsrail istihbaratı sorgulanmaya başlamış, 1.400’den İsrailli hayatını kaybederken, binlerce kişi de yaralanmıştır. Hamas ve diğer Filistinli örgütlerin saldırıları sonrası, İsrail’in karşı saldırıya geçmesi ile birlikte binlerce Filistinli militan ve Gazeli sivil hayatını kaybetti. İsrail, Gazze’nin elektrik ve su gibi doğal ihtiyaçları da kesilerek abluka altına aldı ve Gazze’de insani dram başlamıştır. Gazze’de hayatını kaybeden sivillerin sayısı 20.000’ni geçmiştir.
İsrail’in Hamas ile savaşında sivillere yönelik orantısız güç kullanması insanlık dışı sonuçlar doğurmuştur. Gazellilerin yaşadığı bu durum dünya çapında otoritelerden bağımsız olarak sivil kanatta ve kamuoyunda geniş yer tutmuş ve tutmaya devam etmektedir. Onlarca ülkede Gazze’de yaşanan insanlık dramının son bulmasına yönelik protesto yürüyüşleri düzenlenmiş, yükselen destek sesleri de bastırılmaya çalışılmıştır. Bu duruma ilişkin birden fazla örnek bulunmaktadır. Bunlarda biri de Harvard Üniversitesi Rektörü Claudine Gay'e yönelik tepkilerdir.
Harvard Üniversitesi kampüsünde Gazze’ye yönelik destek söylemleri, antisemitizm üzerinden okunmuş tepkilere neden olmuştur. ABD Kongresi Eğitim ve İş Gücü Komisyonu "Kampüs Rektörlerini Sorumlu Tutmak ve Antisemitizmle Mücadele" başlıklı oturumuna Harvard, Pensilvanya ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü rektörlerini çağırarak antisemitizme ilişkin sorular sormuştur. Rektörler Müslüman karşıtlığı ve nefretin her türlüsünün artışına karşı mücadele edeceklerini belirtmişlerdir.
Komisyondaki Cumhuriyetçiler daha çok antisemitizme vurgu yaparken bahsi geçen rektörler Müslüman karşıtlığında da bir artış gördüklerini ve bu tür nefretlerle mücadele için çalıştıklarını ifa ettiler. Bu zor günlerde topluluklar arasındaki bağın gerildiğini aktaran Gay, ifade özgürlüğünü korurken nefretle mücadele etmeyi tercih ettiğini ve bunun zor olduğunu ifade etmişti. Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e saldırısının ardından Eğitim Bakanlığı üniversite kampüslerindeki nefret olaylarına dair iddialar hakkında çok sayıda soruşturma başlattı. Ancak bu soruşturmalar antisemitizm politikaları çerçevesinde değerlendirildi. Bu sebeple genel nefret söyleminden uzak ifade özgürlüğüne yakın olan Rektör Gay, antisemitizm üzerinden politikalar devşirmemesi sebebiyle hedef alınmıştır. Konuya ilişkin The New York Times Rektör Gay’in Harvard Üniversitesinin mezunları ve bağışçılarının yanı sıra politikacılar tarafından da istifa etmesi için artan bir baskıyla karşı karşıya kalmıştır. Harvard Üniversitesinin 500'den fazla öğretim üyesi, Gay'e destek için bir araya geldi. Bu akademisyenler "Harvard'ın akademik özgürlüğüyle çelişen siyasi baskılara karşı mümkün olan en güçlü şekilde direnme" çağrısında bulunan dilekçe imzaladı. İsrail'e tepki gösterilerinde ifade özgürlüğünü savunan Pennsylvania Üniversitesi Rektörü Magill, eleştirilerin ve baskıların ardından dün istifa etmişti.
Gelinen noktada, Harvard kampüsünde düzenlenen Gazze’ye destek ve İsrail'e tepki gösterilerini, antisemitizm üzerinden değil, "düşünce özgürlüğü" kapsamında değerlendirmesi dolayısıyla eleştirilen Rektör Gay'e yönelik istifa baskısı arttı. Bununla birlikte kendisine desteğini bildiren Yönetim Kurulu üyeleri de bazı öğretim görevlilerince istifaya çağrıldı. Harvard Üniversitesi’nin göreceli ifade özgürlüğü ve demokrasi anlayışı, dünya çapındaki imajına kalıcı hasar vermesi kaçınılmaz olacaktır.