Kaynak: AA, 31 Temmuz 2024

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'nin, İran'ın başkenti Tahran'da kaldığı konutunda suikasta uğradığı bildirildi. Hamas'tan yapılan yazılı açıklamada, Heniyye'nin yeni İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın yemin törenine katılmak için Tahran'da bulunduğu belirtildi.

TÜRKSAM Haber Analiz

İsmail Heniyye'nin, Tahran'da düzenlenen suikast sonucu hayatını kaybetmesi, Orta Doğu'da zaten gergin olan siyasi atmosferi daha da karmaşık hale getiren kritik bir olaydır. Hamas'ın önemli liderlerinden biri olan Heniyye'nin, İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun koruması altında olduğu bir konutta hedef alınması, açıkça verilmiş bir mesajdır.

İlk olarak, Heniyye suikastının zamanlaması ve mekânı dikkate alındığında, bu olayın sadece Hamas ve Filistin meselesiyle sınırlı kalmayıp, İran-İsrail çatışmasının da bir parçası olduğu açıkça görülmektedir. İran lideri Ayetullah Ali Hamaney'in suikast sonrası yaptığı açıklamada, suikastın İran'da gerçekleşmesinden dolayı kendilerini sorumlu hissettiklerini ve İsrail'i suçladıklarını belirtmesi, bu olayın İran'ın egemenliğine bir saldırı olarak değerlendirildiğini göstermektedir. Hamaney'in "İran topraklarında şehit edilen Heniyye'nin kanının intikamını almayı vazifemiz kabul ediyoruz" şeklindeki sözleri, İran'ın bu suikasta yanıt verme niyetinde olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.

İsrail hükümeti, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun ofisinden gelen talimat doğrultusunda suikast hakkında yorum yapmaktan kaçınmaktadır. Ancak İsrail'in aşırı sağcı bakanlarının suikasta yönelik sevinç dolu paylaşımları, suikastın İsrail içinde farklı kesimler tarafından nasıl algılandığını göstermektedir. Bu durum, İsrail'in resmi pozisyonuyla gayri resmi tutumları arasındaki farkı ortaya koymaktadır.

Suikastın ardından İran'da üç gün yas ilan edilmesi ve Heniyye'nin naaşının Katar'ın başkenti Doha'da defnedilecek olması, olayın uluslararası boyutunu da gözler önüne sermektedir. İran, Heniyye'nin cenaze törenine Arap ve Müslüman ülkelerden çok sayıda yetkilinin katılacağını belirterek, suikastın geniş bir yankı uyandırmasını sağlamıştır. Bu durum, İran'ın suikastı kendi lehine kullanarak, bölgesel ve uluslararası destek arayışında olduğunu göstermektedir.

Filistin'deki tepkiler de suikastın yarattığı derin etkiyi gözler önüne sermektedir. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın bir günlük yas ilan etmesi ve Filistinli grupların genel grev ve protesto çağrıları, suikastın Filistin halkı üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır. Ayrıca, Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın, suikastı "savaşı yeni boyutlara taşıyan tehlikeli bir olay" olarak nitelendirmesi, bölgedeki çatışmaların daha da şiddetleneceğini göstermektedir.

Bu suikast, İran'ın Filistin direnişi ile olan bağlarını güçlendirebilir ve İran'ın bölgede daha aktif bir rol üstlenmesine neden olabilir. Ayrıca, suikastın ardından İran ve İsrail arasında artan gerilim, Orta Doğu'da yeni çatışma alanlarının oluşmasına yol açabilir. Bu olayın ardından hali hazırda çatışma içerisinde olan bölgede daha yoğun çatışmalar ve suikastlar yaşanabilir.