28 Haziran 2022 tarihinde NATO Zirvesi’nin düzenlediği İspanya’nın başkenti Madrid’de terör örgütlerine karşı Türkiye, Finlandiya ve İsveç “Üçlü Muhtıra” kapsamında “Daima Ortak Mekanizma” adı verilen iş birliği kurmuştur. Bu mekanizmanın ilk toplantısı Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de 26 Ağustos'ta düzenlenmiştir.

6 Ekim 2022 tarihinde İsveç terörle mücadele çalışmaları konusunda Ankara’ya bir mektup göndermiş ve Türkiye’nin endişelerini gidermek için somut adımlar atıldığını ifade etmiştir. İsveç, imzalanan üçlü muhtıra çerçevesinde mutabakata tamamen bağlı olduğunu bu mektubunda on dört örnek ile açıklamıştır.

20 Ekim 2022 tarihinde Zengilan Havalimanı açılışına katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a İsveç’teki firari FETÖ mensuplarının lüks yaşamları basın mensupları tarafından sorulduğunda Erdoğan, İsveç’in yeni Başbakanının randevu talebinde bulunduğunu fakat Türkiye’nin tutumunun değişmediğini açıklamıştı. Açıklamalarında İsveç’in yeni Başbakanın yaklaşım tarzının terör ve teröristlerle mücadeleden yana olduğundan da bahsetmiştir. Bunun üzerine 21 Ekim 2022 tarihinde İsveç’in yeni Başbakanı Ulf Kristersson ülkesinin Ankara Büyükelçiliği aracılığı ile Erdoğan’a mektup göndermişti. Mektubunda “Umarım NATO üyeliği hakkında ayrıntılı bir görüşme yapabiliriz. Size uygun olur, olmaz Ankara’ya gelmeye hazırım” ifadelerini kullanmıştı. Ayrıca konu ile ilgili olarak kurduğu yeni hükümetin istekli olduğunu da bildirmişti.

İsveç ile olan görüşmeler devam ederken Finlandiya Heyeti’nin teröristlerin iadesinin görüşülmesi için Türkiye’ye geleceği haberi 22 Ekim 2022’de haber kanalları tarafından duyurulmuştu. Finlandiya Heyeti 25 Ekim 2022 tarihinde bugün, Türkiye’ye geldi ve Adalet Bakanlığı yetkilileri ile görüştü. Adalet Bakanlığı’nda başlayan görüşme saat 10.00’da başladı ve yaklaşık altı saat sürdü. Toplantıda Adalet Bakanlığı heyetine Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürü Kasım Çiçek başkanlık etti.

Toplantıda Adalet Bakanlığı, Finlandiya’dan iadesi talep edilen PKK ve FETÖ terör örgütü mensuplarına ilişkin iade dosyalarını gündeme getirdi. İki ülke arasında adli yardımlaşma kapsamında Türkiye’ye iade edilmesini talep etti.

Toplantıya katılmayan ve görüşmeye Adalet Bakanlığı’ndaki uzmanların katılacağını belirten Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ise "NATO’ya girmek istiyorlarsa sözlerini tutacaklar. Bizim İlk beyanlarımız çok açık. Bize verdiğiniz sözleri yerine getireceksiniz. Biz de sizin NATO’ya girişle ilgili sürecinizi tamamlayacağız. Süreç başladı ama tamamlanmadı. Tamamlama meclis onayıyla olacak. Dolayısıyla meclis onayı olmadıkça sürecin başlaması bittiği anlamına gelmez. Meclis noktayı koyacaktır. Onlar sözlerini tutarsa Türkiye zaten sözünde duran bir ülke. Sözünü tutar" açıklamasını yaptı.

Türkiye’nin Kararlı Tavrı

İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’un Türkiye’ye karşı olumlu tavırları Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından olumlu karşılanmış ve çözümün olabileceğine dair umut yaratmıştır. Özellikle Kristersson’un elçilik aracılığı ile gönderdiği mektup niyet bildirimi olarak değerlendirilebilir. Benzer şekilde Erdoğan’ın da yeni Başbakan için terör yaklaşım tarzının terörle mücadele yönünde olduğunu belirtmesi olası görüşmenin başlangıcının olumlu olacağının göstergesidir. Fakat bu durumun görüşmede tespit edilebileceği de ortadadır. Türkiye’nin konu ile ilgili olarak değişmeyen tavrı nedeniyle olası bir görüşmede İsveç’in yaklaşımı önem arz edecektir.

Finlandiya konusuna gelindiğinde 25 Ekim 2022 tarihinde yapılan görüşme Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın açıklamalarına bakıldığında sürecin bir parçası niteliğindedir. Finlandiya da İsveç de sözlerini tuttukları takdirde anlaşma sağlanacaktır. Olası bir anlaşmada ise Finlandiya ve İsveç Rusya’ya karşı savunma ve güvenlik yapılarında güncellemelerinde başarılı sayılarak önemli bir strateji değişikliği gerçekleştireceklerdir. İsveç ve Finlandiya tarafsızlık politikasını terk ederken Rusya’nın NATO tarafından kendisine yönelik tehdit algısını da genişletecektir.