Kaynak: The Guardian, 29 Kasım 2022

Çin'de polisler, Sıfır Covid protestolarını bastırmak için iş başındaydı ve sağlık yetkilileri, Başkan Xi Jinping'in on yıl önce iktidara gelmesinden bu yana benzeri görülmemiş bir sivil itaatsizlik gösterisinden günler sonra yaşlı insanlar için yeni bir aşı kampanyası başlattı.

Sosyal medya videolarına göre en az bir kişi tutuklandı ve ayrıca bazı göstericilerin ülkenin dört bir yanındaki şehirlerde ender görülen sokak toplantılarına katıldıktan sonra yetkililer tarafından telefonla sorguya çekildiği bildirildi. Tutuklamanın pazartesi günü geç saatlerde Hangzhou şehrinde yapıldığı bildirildi. Sosyal medyadaki bağımsız olarak doğrulanamayan videolar, yüzlerce polisin pazartesi gecesi büyük bir meydanı işgal ederek insanların toplanmasını engellediğini gösteriyor.

Şangay ve Pekin'de, salı sabahı, polisin Telegram sosyal medya uygulamasındaki bazı grupların insanların tekrar toplanmalarını önerdiği şehirlerin bölgelerinde devriye gezdiği görüldü.  Polisin, sanal özel ağları (VPN'ler) ve hafta sonu protestocuları tarafından kullanılan Telegram uygulaması olup olmadığını kontrol etmek için insanlardan telefonlarını istediği bildirildi. VPN'ler Çin'deki çoğu insan için yasa dışı sayılmaktadır. Telegram uygulaması ise Çin internetine erişimi engellenmiştir.

İnsanlar ayrıca, verileri hızlı bir şekilde temizlemek için uygulamalar veya ayarlar dahil olmak üzere, telefon verilerinin rastgele polis kontrolünden nasıl korunacağına ilişkin talimatları Telegram'da paylaşılmaktadır. Bir mesajda, "Telefonunuz polis tarafından çalınırsa veya alınırsa ne yapmalısınız? Bu küçük kılavuz, ileride karşılaşabileceğiniz tatsız durumları önleyebilir." ifadeleri yer almaktadır.

Şangay'da, hafta sonu protestolarının yapıldığı bir yerin yakınında, bar personeli AFP haber ajansına "hastalık kontrolü" için yerel saatle 22:00'de kapatmaları emredildiğini söyledi. Her metro çıkışının önünde küçük memur kümeleri duruyordu. AFP muhabirleri, gün boyunca polislerin dört kişiyi gözaltına aldığını ve daha sonra birini serbest bıraktığını belirtti. "Bu gece atmosfer gergin. 30'lu yaşlarının başındaki bir adam, akşam çökerken, etrafta çok fazla polis var" dedi.

TÜRKSAM Haber Analizi

Çin’de uygulanan “Sıfır Covid” stratejisi insanların yaşamlarını günden güne yorucu hale getirmiş durumdadır. Bu sebeple son zamanlar Çin’de çeşitli protestolar düzenlenmekte bununla birlikte Çin hükümetinden vakaların artış riskinin yükselişte olduğu yönünde açıklamalar gelmektedir. Dünya genelinde birçok yerde hayat normalleşmeye doğru giderken Çin’in nüfusunun üçte birini ve gayrisafi yurtiçi hasılanın yaklaşık yüzde 21,1’ini oluşturan 49 şehir kısmen ya da tamamen kapatılmış durumda. 

Çin, Covid salgınını kontrol altına almak için katı önlemleri erken benimseyen ve devam ettiren ülkedir. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Çin nüfusunun Sıfır Covid politikasını başarılarından biri olarak görmekle birlikte Covid-19 stratejisini Komünist Partinin son kongresinde hararetle savunmuştur. Bununla birlikte ani politika değişikliği başarısızlığın kabulü olarak görülebileceği düşüncesine sahip olabilir. 

Son günlerde sıklıkla gündeme gelen Çin’deki kısıtlamalara karşı artan ve yaygınlaşan protestoların, Başkan Jinping’in Covid-19’a ilişkin politikaları üzerinde etkili olacağı beklenmemektedir. 

Dünya’daki birçok ülkede toplu aşı takvimi hayata geçirilmiş, toplumsal yaşam normalleşmesine ve gündelik hayatın işleyişine geri dönülmüştür. Fakat Çin hükümeti Covid-19’un farklı varyasyonlar için endişelidir. Çin’in bu politikalarının yalnızca kendi toplumunu değil, tüm dünyayı etkisi altına alacak sonuçlar doğurması beklenmektedir. Çünkü, dünyanın fason fabrikası konumunda bulunan Çin’deki kapanmalar, küresel ekonominin istikrarını derinden etkileyecek ve piyasalarda belirsizlik yaratacaktır.