Çeçenistan’da Seçimler Yapıldı
27 Kasım 2005 tarihinde Rusya Federasyonu’na bağlı Çeçenistan’da Parlamento seçimleri yapıldı. 1999 yılından bu yana ilk kez düzenlenen seçimlerde 58 sandalyeli Parlamento için 8 parti ve yaklaşık 350 aday yarıştı. Devlet Başkanı Alu Alkhanov, oylamanın sakin geçtiğini ve seçimin geçerli sayılabilmesi için zorunlu olan yüzde 25’lik katılım oranının aşıldığını söyledi. Yaklaşık 34 bini Çeçenistan'daki federal kuvvetlere mensup asker veya subay olmak üzere 596,700 kayıtlı seçmenin bulunduğu Çeçenistan’da, aralarında çok sayıda Rusya yanlısı hükûmetin memurunun da bulunduğu 350 adayın yanı sıra beş de Rus subayı seçimlerde yarıştı.
Çeçenistan Parlamentosu iki kanattan oluşuyor. Parlamentonun üst kanadı Cumhuriyet Konseyi'nde, Cumhuriyet’in 21 bölgesinden seçilen birer temsilci görev alıyor. Alt kanat Halk Meclisi'nde ise 40 sandalye bulunuyor (bunlardan 20'si parti listelerinden, diğer 20'si ise bağımsız olarak seçilen milletvekillerinden oluşuyor). Seçime Yedinaya Rossiya (Birleşik Rusya), SPS (Sağ Güçler Birliği), Komünist Partisi, Narodnaya Volya (Halkın İradesi), Yabloko (Elma), Yevraziyski Soyuz (Avrasya Birliği) ve Rusya Liberal Demokrat Partisi katıldılar. Seçimlerde yüzde 61 oy alan Birleşik Rusya Partisi zafer kazandı. Ayrıca, Rusya Komünist Partisi (yüzde 11,99) ve Sağcı Güçler Birliği de (SPS) (yüzde 10,93) yeni Çeçen Parlamentosu'nda sandalye kazanmayı başardı. Seçimlere giren diğer beş parti ise yüzde 5'lik baraja takılarak Meclis'e giremedi.
Zaman zaman çatışma ve baskınların yaşandığı Çeçenistan seçimlerinde güvenliği sağlamak için yaklaşık 24 bin asker ve polis görevlendirildi. Bununla birlikte uluslararası insan hakları örgütleri, Çeçenistan’da hür ve adil seçim düzenlenebilmesi için ortamın fazla istikrarsız olduğunu açıkladılar. Bu şartlar altında yapılan seçimlerin demokratik olup olmadığı konusunda tartışmalar yaşanmaktadır. Ancak, Çeçenistan’ın içinde bulunduğu şartlar gereği Batılı kurumlar zaten demokratik bir seçim beklentisi içinde de değiller.
Çeçen seçim yetkililerine göre, Rusya dışında seçimleri izlemek üzere Arap Birliği ve İslami Konferans Örgütü gözlemci gönderdi. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) 'güvenlik sebepleriyle' Çeçenistan'a gözlemci göndermeyi reddetti. Rus yetkililer mahalli veya çeşitli BDT (Baltık ülkeleri hariç eski SSCB) ülkelerinden gelen 23 bin gözlemci ve oylamalar için yabancı ülkelerden gelmiş en az 70 gazetecinin seferber olduklarını söylediler.
Seçimlerde ilk kez Putin’i destekleyen “Birleşik Rusya Partisi” adayları dışında, başka adaylara da katılma izni verildi. Bu yeni isimler arasında eski komutanlardan Magomed Canbiyev de var. Avrupa Komisyonu, Çeçenistan’da yapılan parlamento seçimleri sırasında şiddet olaylarının çıkmamasını memnuniyetle karşıladı. Komisyon, bunun Çeçenistan’da barışçı siyasi sürece dönüş anlamına geldiği umudunu dile getirdi.
Vremya Novostey gazetesine bir açıklama yapan Çeçenistan Devlet Başkanı Alu Alkhanov, yakın gelecekte Brüksel'i ziyaret etmeye ve burada İçkerya liderlerinin eski çevresinden bazı kişilerle buluşmaya niyetli olduğunu ifade etti, ama bu liderlerin kimler olduğu konusunda bir açıklama yapmadı.
Seçimlerde yaşanan bir diğer önemli gelişme de şu anki Başkan Alu Alkhanov’un, seçim gününde bir açıklama yaparak göreve ikinci kez talip olmayacağını belirtmesiydi. Bu zaten beklenen bir gelişmeydi. Böylece, ülkede fiilî olarak askerî ve ekonomik gücü elinde bulunduran Başbakan Yardımcısı Ramazan Kadirov’un bir sonraki seçimlerde önü açılmış oldu. Kendisine “Çeçen Rambo” lakabı takılan Kadirov’un “ABD askerî giysileri, Rus silahları, Müslüman kimliği ve Çeçen ruhuyla” oldukça ilginç bir tezat oluşturduğu ve Çeçen halkının aslında ülkedeki Rus askerî güçlerinden daha çok Kadirov’dan korktukları ifade edilmektedir. Şimdiden ülkenin gelecek devlet başkanı gözüyle bakılan Ramzan Kadirov yukarıda sıralanan özellikleri ve sahip olduğu gayri nizami milis güçleriyle sadece Çeçen halkı için değil, Moskova için de büyük bir sorun kaynağı olma potansiyeline sahiptir. (ASAM)