Haber

Kaynak: The Hill, 30 Ağustos 2024

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı'nın 25 Ağustos tarihli açıklamasına göre, "Belarus'un silahlı kuvvetleri, tanklar, toplar, çoklu fırlatma roket sistemleri, hava savunma sistemleri ve mühendislik ekipmanları da dahil olmak üzere, Özel Harekât Kuvvetleri, silahlar ve askeri teçhizat ve önemli sayıda personeli, tatbikat bahanesiyle Ukrayna’nın kuzey sınırına yakın Gomel bölgesinde yoğunlaştırıyor.

TÜRKSAM Analiz

Belarus’un Ukrayna sınırına yaptığı askeri yığınak ve Moskova ile artan stratejik yakınlaşması, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın gidişatını değiştirebilecek kritik bir gelişme olarak değerlendirilmektedir. Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko’nun Rusya’ya verdiği stratejik destek ve son dönemdeki askeri gelişmeler, Batı’yı ve Kiev yönetimini endişelendiren unsurlar arasında yer almaktadır. Minsk yönetiminin Moskova ile giderek derinleşen askeri iş birliği, Belarus’un Rusya-Ukrayna Savaşı’na doğrudan dahil olma ihtimalini güçlendirmektedir. Bu gelişmeler, savaşın coğrafyasını genişletebilecek ve çatışmaları daha karmaşık bir hale getirebilecek potansiyel riskler taşımaktadır. Belarus’un savaşa dahil olması durumunda, Ukrayna için doğu ve güney cephelerindeki savaşın, yeni bir kuzey tehdidi ile birleşmesi, bölgedeki askeri dengelerin ciddi şekilde sarsılmasına neden olacaktır.

Minsk yönetimi, aslında Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini en başından beri, hatta işgalden önce destekler pozisyondadır. Belarus, Rus güçlerinin haftalar öncesinde kendi topraklarında eğitim almasına müsaade etmiştir. Bu birlikler ülkeyi hiç terk etmeyerek, Rus güçleri işgalden önce Ukrayna ile Belarus sınırında toplanmıştır. 

Rusya, sahip olduğu nükleer gücü ile Ukrayna’ya karşı taktik nükleer silahlar kullanabileceği yönündeki tehditlerini vurgulamayı amaçlayan bir hamleyle, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Mart 2023'te Rusya’nın bu tür silahları bir nükleer paylaşım anlaşması kapsamında Belarus’a konuşlandıracağını duyurmuştur. Bu amaçla, İskender kısa menzilli nükleer kapasiteli balistik füze fırlatıcılarını transfer etmiştir. Rusya, daha sonra Belarus birliklerini füze sistemlerini çalıştırmak üzere eğitmeye başlamıştır. Benzer şekilde Minsk de Rus birliklerine keşif, elektronik savaş ve kara tabanlı hava savunması dahil olmak üzere bir dizi destek sağlamaya devam etmektedir. Savaş sebebiyle yaralanan Rus askerleri Belarus hastanelerinde tedavi edilmektedir.

Belarus, Ukrayna’nın 1084 km’lik sınırı boyunca asker yığdığına dair açıklamasına itiraz etmemiştir. Nitekim Belarus Savunma Bakanlığı, tankları Ukrayna sınırına sevk ettiğini duyururken, Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko da 18 Ağustos’ta ülke ordusunun yaklaşık üçte birinin sınıra yerleştirildiğini bizzat açıklamıştır. Ertesi gün, sınıra daha fazla asker göndereceğini belirterek, bunların arasında hava savunma birlikleri ve ek uçakların da olacağını dile getirmiştir. Takviye, Belarus’un işgalin başlangıcından bu yana Rus kuvvetlerine sağladığı istikrarlı desteğin en güncel ve en tehditkâr boyutunu ortaya koymaktadır.

Ukrayna sınırına ve Çernobil Nükleer Santrali’ne yakın bölgede tatbikat yapılması, Kiev tarafından ulusal güvenliğine bir tehdit olarak algılanmıştır. Ukrayna, yaşanan gelişmelerden sonra Belarus tarafından gelecek bir saldırıya meşru müdafaa hakkı kapsamında yanıt verileceği açıklamasını yapmıştır. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, 26 Ağustos tarihinde “Belaruslu yetkilileri Moskova'nın baskısı altında ülkeleri için hata yapmamaları konusunda uyarıyoruz” demiştir.

Belarus’un asker yığınağı, binlerce askerinin Ukrayna topraklarına girmesini planladığını tam anlamıyla göstermemektedir. Bunun yerine, Ukraynalıları sahip olduğu askeri gücü ile sarsma hedefinin olduğu söylenebilir. Kursk ile bölgedeki konumlarını sağlamlaştırmaya çalışan Ukraynalılar, ülkelerinin içinde Rusya’nın ağır saldırılarına maruz kalmış durumdadır. Ukrayna birliklerinin, kuzeydeki Belarus sınırına yeniden konuşlandırılması ise pek kolay olmayacaktır. Rus taktik nükleer silahlarının Belarus’a yerleştirilmesi ve bu son gelişme, Ukrayna’ya nükleer bir saldırı olacağı hususunda endişeleri körüklemektedir. Ancak Belarus’un müstakil bir ülke olarak bu durumun sonuçlarını göze alıp alamayacağı tartışmalıdır.