Haber

Kaynak, TRT Haber 9 Ağustos 2024

Yunanistan, Lozan Antlaşması ile güvence altına alınan Batı Trakya Türk Azınlığı'nın eğitim haklarını sistematik şekilde ihlale devam ediyor. Öğrenci yetersizliği ve ekonomik gerekçelerle 4 Türk azınlık ilkokulunun daha kapatıldı.

TÜRKSAM Analiz

Lozan Barış Antlaşması’na göre Yunanistan’ın azınlıklara karşı bir takım sorumlulukları bulunmaktadır. Lozan Barış Antlaşması’nda, mübadele dışında bırakılan İstanbul Rumları ve Batı Trakya Türkleri için “Azınlıkların Korunması” başlığı altında ayrı bir kesim yer almıştır. Yunan Hükümeti, Türk azınlığına karşı doğum, milliyet, dil, soy ya da din ayrımı gözetmeyecektir. Türk azınlığı, yasalar önünde eşit, dolaşım ve göç özgürlüğüne sahip olacak; basın ve yayında Türkçe kullanılması kısıtlanmayacaktır. Azınlığın kendi dini, sosyal, kültürel kurumları olacak, okullarında Türkçe eğitim verilecektir. Ancak uzun yıllardır Yunanistan tarafından bu hassasiyet gösterilmemektedir.

Batı Trakya Türk azınlığına baskı uygulanmaktadır. Azınlığın “Türk” adını kullanması yasaklanmış, azınlık cemaatinin kendi müftülerini seçmeleri engellenmiştir. Türklerin toprak ve taşınmaz mal satın almalarının yasaklanması, Türk okullarında Türk öğretmenlerin görev yapmalarına sınırlamalar getirilmesi, Türk azınlığının Türkiye’den kitap getirtmelerinin önüne engeller oluşturulması gibi tutumlar sergilenmiştir. Radyo, TV, hoparlör yayınlarını yasaklanmış, % 85’i tarımla geçinen Batı Trakya Türklerine traktör ehliyeti verilmemiş, ehliyetsiz traktör kullanmaya kalkışanlar ağır para cezalarına çarptırılmışlardır.

Son olarak 2024-2025 eğitim yılında Rodop ilindeki Hacıören, Keziren, Payamlar ve İskeçe'deki Karaköy ilkokulları açılmayacağı açıklanmıştır. Bu kararla 1995'te var olan 231 Türk ilkokulu sayısı 86’ya düşmüştür. Küçük yaştaki çocukların kendi dillerinde eğitim almalarının önemi düşünüldüğünde okulların açılması elzemdir. Yunanistan’ın bu politikası asimilasyondan farksızdır. Uzun yıllardır adım adım bu uygulamaları hayata geçirmektedir. Batı Trakya Türklerinin nüfus artış hızının beklenilenden az olması da bu politikaların bir sonucudur.

Sonuç olarak, Lozan Barış Antlaşması'na göre Yunanistan'ın Batı Trakya Türk azınlığına tanıması gereken haklar, yıllar içinde ciddi şekilde ihlal edilmiştir. Yunanistan, antlaşmada belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmemekte ve azınlıkların kimliklerini, kültürel ve dini özgürlüklerini koruma konusunda gereken hassasiyeti göstermemektedir. Özellikle eğitim alanında atılan adımlar, Batı Trakya Türk azınlığının kültürel kimliğini zayıflatmaya yönelik asimilasyon politikalarının bir parçası olarak görülmektedir. Bu durum, hem azınlık haklarının korunması açısından hem de uluslararası hukuk bağlamında ciddi bir sorundur.