Kaynak: Sputnik, 13 Şubat 2024

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, Ermenistan'dan açılan ateş sonucu sınırda nöbet tutan bir Azerbaycan askerinin yaralandığını duyururken, Erivan ise Azerbaycan ordusunu 13 Şubat sabahı Ermeni mevzilerine ateş açmakla suçladı.

TÜRKSAM Haber Analiz

12 Şubat 2024 tarihinde Azerbaycan- Ermenistan sınırında gerçekleşen silahlı çatışma geniş yankı uyandırdı. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, yaptığı açıklamalar da “Ermenistan ordusunun yeni silahlı kışkırtması sonucu Azerbaycan Sınır Muhafaza Hizmetine bağlı bir asker yaralandı.” ifadesini kullandı. Açıklamada, “Ermeni tarafının bu provokasyonu, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki barış sürecine büyük darbedir. Son 4-5 aydaki istikrar bağlamında, bu tür kışkırtıcı eylemler, Ermenistan’ın beyan ettiği barış mesajlarıyla açıkça çelişmektedir.” dendi. Azerbaycan mevzilerine, Avrupa Birliği'nin Ermenistan'daki gözlem misyonunun faaliyet gösterdiği bölgelerden ateş açıldığı bildirildi. Bu durum, misyonun amaç ve görevleri hakkında soru işaretleri doğurdu.

Gözlem misyonundun kurulmasına ilişkin talebin tarihçesine bakıldığında, Ermenistan ikircikli politikasından vazgeçmeyerek, 27 Aralık 2022'de AB'den Ermenistan’da sivil bir misyon görevlendirmesini talep etmiştir. Ermenistan hükümetine göre bölgedeki barış ve istikrara katkıda bulunacağına inanılan bu misyonun, Azerbaycan'ın sözde provokasyonlarına karşı caydırıcı bir etkiye sahip olacağını iddia etmiştir. AB Konseyi ise 23 Ocak 2023 tarihinde bu talebe onay vererek "AB Ermenistan Misyonu" (EUMA) adlı misyonun kurulmasına karar vermiştir. EUMA'nın 2 yıllık görev süresi boyunca Ermenistan'ın sınır bölgelerinde istikrara katkıda bulunması, güveni tesis etmesi ve normalleşme çabalarına destek olması beklenmektedir. Azerbaycan hükümeti, Avrupa Birliği'nin Ermenistan Misyonunun (EUMA) ‘Azerbaycan'a karşı propaganda aracı olarak yaygın şekilde’ kullanılmakta olduğunu ifade etmektedir.

Diğer yandan son zamanlarda kayda değer ve çarpıcı bir gelişme, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın ülkenin devlet radyosuna verdiği röportaj oldu. Paşinyan, Ermenistan'ın 1990'da yayımladığı Bağımsızlık Bildirgesi'nin bölgede barışın önünde bir engel olduğunu belirtmesi kamuoyunda yankı uyandır. Paşinyan, eğer bir barış olursa bunun ancak Ermenistan Anayasası’nda değişiklik yapılması halinde olabileceğini belirtti. Son aylarda barışçıl çözüm arayışlarına bağlı olarak Zengezur Koridoru’nun açılmasına yönelik proje iki devlet arasında önemli bir gelişme olarak karşımıza çıkmaktadır.  Bununla birlikte Paşinyan’ın anayasa değişikliği gibi bilhassa Ermeni kamuoyunu geniş yer tutan bu yaklaşım sonucu sınır hattında yaşanan gerilim mevcut süreci provoke eden bir olay olmuştur. Paşinyan’ın bölgeye yönelik politikaları Ermenistan’daki radikaller arasında kabul görmemektedir. Bu bağlamda değerlendirilecek olursa, yaşanan bu çatışma, iki devlet arasındaki gerginliği derinleştirmek amacıyla mevcut süreci ve anayasa açılımını sekteye uğratacak provokasyon niteliği taşımaktadır. Bu nedenle iki devlette itidalli davranmalıdır.