Kaynak: AA, 24 Nisan 2024

ABD Senatosunun Beyaz Saray'a gönderilen pakette, 61 milyar dolar Ukrayna'ya askeri destek, 9 milyar doları Gazze dahil savaş bölgelerine insani yardım olacak şekilde 26 milyar dolar İsrail'e askeri destek, 8,1 milyar dolar da Hint-Pasifik bölgesine (Tayvan) destek amacıyla tahsis ediliyor.

TÜRKSAM Haber Analiz

ABD ve Çin arasındaki ilişkiler, ekonomik alanda rekabetin yanı sıra teknolojik üstünlük mücadelesi, güvenlik ve insan hakları konuları gibi pek çok faktörü içeren bir gerilim atmosferine sahiptir. Özellikle Güney Çin Denizi, bu gerilimin odağı haline gelmiştir. Çin, bu bölgedeki birçok adayı kontrol altına alarak askeri varlığını güçlendirirken, ABD ise bölgedeki serbest ve açık denizlerin korunması gerektiğini savunmaktadır. Bu durum, bölgedeki stratejik çıkarlar ve uluslararası hukuk anlayışı açısından çatışmaya neden olmaktadır. Amerika stratejik olarak Çin’e karşı Tayvan’ı desteklemedir.

Amerika Birleşik Devletleri'nin Tayvan'a yönelik desteği, bölgedeki siyasi ve stratejik dinamikleri önemli ölçüde etkileyen bir faktördür. ABD bu desteğin temel amacının bölgedeki müttefikleriyle olan ilişkileri, Tayvan'ın demokratik yapısına verdiği önem ve Çin'in artan bölgesel etkisine karşı bir denge oluşturma çabası olduğu şeklinde savunmaktadır.

ABD, Tayvan'a verdiği destek, özellikle askeri ve güvenlik alanlarında gerçekleştirmektedir. Bölgedeki ABD, Tayvan'a silah satışları yapmakta ve savunma kapasitesini artırmak için çeşitli askeri iş birliği faaliyetlerinde bulunmaktadır. Bu, Tayvan'ın kendini Çin'in potansiyel askeri tehditlerine karşı koruma kapasitesini artırırken, Çin de Tayvan'ı kendi topraklarının ayrılmaz bir parçası olarak gördüğü için, bu bölgeye yakın herhangi bir askeri faaliyeti potansiyel bir tehdit olarak algılamaktadır.

ABD, Çin’e karşı Tavyan’ı desteklemeye devam etmektedir. Senatonun açıkladığı destek paketinin detaylarına bakıldığında, Tayvan’a 30 Eylül 2025 tarihine kadar kullanılmak üzere, belirli şartlar altında "İşletme ve Bakım, Savunma Genelinde" 1.900.000.000 $ tutarında ek fon tahsisi yapılacaktır. İlgili masraflar için kullanılmak üzere belirtilen bu fonlar, Tayvan'daki hesaplara aktarılabilir. Savunma Bakanlığı stoklarından, mevcut hizmet dışı ekipmanın onarımı yoluyla değiştirilmesi veya yeni satın alımlar aracılığıyla savunma malzemelerinin değiştirilmesi için "İşletme ve Bakım", "Tedarik" ve "Döner ve Yönetim Fonları" başlıkları altındaki hesaplara aktarılabilir. Ayrıca, Tayvan'a sağlanan savunma hizmetlerinin veya Amerika Birleşik Devletleri'nin talebi üzerine Tayvan'a veya Tayvan'a destek sağlayan yabancı ülkelere yönlendirilen savunma eğitim ve öğretiminin geri ödenmesi için kullanılabilir. ABD Savunma Bakanının, bu tür transferlerin detaylarını herhangi bir transferden en az 15 gün önce kongre savunma komitelerine bildireceği açıklanmıştır. Tahsis edilen fonlardan herhangi bir kısmının belirtilen amaçlar için gerekli olmadığı tespit edilirse, söz konusu miktarlar geri çekilecektir.

Navy Tersane ve Modernizasyon Harcamaları

Deniz Kuvvetleri (Navy), bir ülkenin denizlerdeki askeri gücünü oluşturan ve denizlerdeki savunma ve operasyonel görevleri yerine getiren askeri bir kurumdur. Deniz Kuvvetleri genellikle gemiler, denizaltılar, uçak gemileri ve diğer deniz araçlarıyla donatılmıştır. Görevleri arasında deniz savaşlarına katılma, gemilere eskortluk yapma, deniz ablukalarını kırma, limanları savunma, kıyı bölgelerinin güvenliğini sağlama, deniz operasyonlarına destek sağlama ve deniz taşımacılığı güvenliğini sağlama gibi çeşitli faaliyetler bulunmaktadır.

Tayvan'da, Tayvan Deniz Kuvvetleri (Republic of China Navy) adı altında bir deniz kuvveti bulunmaktadır. Bu kuvvet, Tayvan'ın denizlerdeki savunma ihtiyaçlarını karşılar ve ülkenin denizlerdeki egemenliğini korumakla görevlidir. Görevleri arasında deniz ablukalarına karşı koymak, kıyı bölgelerini savunmak, deniz taşımacılığı güvenliğini sağlamak ve ulusal savunma stratejilerine uygun olarak hareket etmek yer alır.

Destek paketi kapsamında ek miktar olarak, "Navy Tersane ve Dönüşüm" başlığı altında, 2.155.000.000 ABD doları tahsis edilmiş olup, bu miktar 30 Eylül 2028 tarihine kadar geçerli olacağı açıklanmıştır. Bu fonlar, denizaltı endüstriyel tabanının iyileştirilmesini desteklemek ve ilgili masrafları karşılamak amacıyla kullanılacaktır. Bu bölümde sağlanan toplam miktarın bir kısmı şu şekilde kullanılacaktır: Kolombiya Sınıfı Denizaltı (AP) için, 1.955.000.000 dolar ve Virginia Sınıfı Denizaltı (AP) için, 200.000.000 dolar.

Navy için "Diğer Tedarik" başlığı altında ek bir miktar olan 293.570.000 ABD doları tahsis edilmiş olup, bu miktar 30 Eylül 2026 tarihine kadar geçerlidir. Bu fonlar, denizaltı endüstriyel tabanının iyileştirilmesini desteklemek ve ilgili masrafları karşılamak amacıyla kullanılacaktır.

“Savunma Üretim Kanunu Satın Alımları” için ek bir miktar olarak 132.600.000 ABD doları tahsis edilmiş olup, bu miktar harcanana kadar geçerlidir. Bu fonlar, Savunma Üretim Kanunu'nun 108, 301, 302 ve 303. maddelerine uygun olarak Savunma Bakanlığı tarafından gerçekleştirilecek faaliyetler için kullanılacaktır.

"Navy Araştırma, Geliştirme, Test ve Değerlendirme" başlığı altında 7.000.000 ABD doları tahsis edilmiş olup, bu miktar 30 Eylül 2025 tarihine kadar geçerlidir. Bu fonlar, denizaltı endüstriyel tabanının iyileştirilmesini desteklemek ve ilgili masrafları karşılamak amacıyla kullanılacaktır.

"Navy ve Deniz Kuvvetleri için Askeri İnşaat" başlığı altında ek bir miktar olan 281.914.000 ABD doları tahsis edilmiş olup, bu miktar 30 Eylül 2028 tarihine kadar geçerlidir. Bu fonlar, denizaltı endüstriyel tabanının iyileştirilmesini desteklemek ve ilgili masrafları karşılamak amacıyla kullanılacaktır. "Yabancı Askeri Finansman Programı" için ek bir miktar olan 2.000.000.000 ABD doları tahsis edilmiş olup, bu miktar 30 Eylül 2025 tarihine kadar geçerlidir. Bu fonlar, Hint-Pasifik bölgesine yardım ve ilgili masraflar için kullanılacaktır.

ABD'nin destek paketi, askeri harcamalar, araştırma-geliştirme projeleri, denizaltı endüstrisi gibi savunma alanlarına yönelik önemli bir finansal kaynak sağlamaktadır. Bu tür destek paketleri, ABD'nin askeri gücünü korumasına ve geliştirmesine yardımcı olurken, aynı zamanda bölgesel müttefikleri ve ortaklarına destek sağlamak için de kullanılmaktadır.

Afrika başta olmak üzere dünyanın birçok yerinde ve birçok konuda rekabet halinde olan Amerika ve Çin zamanla birbirlerine karşı daha fazla tedbir alma eğilimi içine girmiştir. Amerika Güney Çin Denizi’nde Japonya, Filipinler ve Tayvan başta olmak üzere Çin’e karşı müttefiklik ilişkisi tesis etmektedir. Amerika bölgedeki hem askeri üs sayısını arttırmakta hem de Tayvan ve Filipinleri önemli ölçüde silahlandırmaktadır. Çin için kabul edilemez olarak görülen Amerika’nın bu politikaları Çin ve Tayvan arasında savaşın patlak vermesi yönündeki beklentileri arttırmaktadır.