Kaynak: AA, 17 Mart 2024

Mısır resmi haber ajansı MENA’nın haberine göre, başkent Kahire’de başlayan Mısır-AB zirvesinde Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in Mısır ile AB ilişkilerinin düzeyini “stratejik ve kapsamlı ortaklığa” yükseltmek amacıyla ortak deklarasyonu imzaladığı belirtildi.

TÜRKSAM Haber Analiz

Mısır’da düzenlenen toplantıda AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile birlikte AB Dönem Başkanı Belçika Başbakanı Alexander De Croo, Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Avusturya Başbakanı Karl Nehammer ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Christodoulides katıldı. Görüşmenin ana konusu göçmenlere yönelik alınması gereken tedbirler ve Mısır’a yapılması ön görülen maddi destek oldu.

Avrupa Birliği, uzun süredir düzensiz göçmenleri engellemek ve konsolide etmek amacıyla göç güzergahındaki ülkelerle iş birliği politikaları yürütüyor. Mısır’ın da yer aldığı Orta Akdeniz rotası, göçmenler tarafından yoğun kullanılan güzergahlardan biridir. Göçmenler Kuzey Afrika ve Türkiye'den uzun ve tehlikeli yolculuklara çıkarak, Akdeniz'i geçerek İtalya'ya ve çok daha az ölçüde Malta'ya ulaşmaktadır. Yine aynı rotadan gelen göçmenler Libya üzerinden de geçiş yapıyor. Şubat 2017'de AB liderleri bu rota boyunca düzensiz gelişleri azaltmak için yeni önlemler üzerinde anlaşmışlardır. Bu kapsamda Libya ile iş birliğini artırma ve göçmen kaçakçılığıyla mücadele etme taahhüdünde bulunmuşlardır. Avrupa Birliği’nin aldığı tedbirlerin başarılı olup olmadığı yönünde değerlendirme yapıldığında Avrupa Konseyi tarafından yayınlanan istatistiklere bakıldığında ekseriyetle başarılı olduğu görülmektedir. Bu verilere göre:

2015 yılında 1.046.336 kişi

2016 yılında 373.643 kişi

2017 yılında 184.344 kişi

2018 yılında 137.080 kişi

2019 yılında 121.303 kişi

2020 yılında 97.170 kişi

2021 yılında 130.236 kişi

2022 yılında 180.686 kişi

2023 yılında 274.404 kişi

2024 yılında 27.770 kişi (Ocak-Şubat)

Bu tabloya bakıldığında, 2015 yılını göçmen krizinin yaşandığı yıl olarak tanımlayan AB göçmen politikaları bağlamında tampon devletler oluşturarak başarı elde etmiştir. Avrupa Birliği, göçmen kontrolünü sağlamak için Libya’dan sonra Mısır ile iş birliği için önemli bir adım atmıştır. Bu görüşmede Mısır'a 7,4 milyar avroluk finansman öngören mutabakat zaptını imzalanmıştır.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, burada yaptığı açıklamada, bu anlaşmanın gerçekleşmesinde İtalya olarak oynadıkları rolden gururlu olduklarını ifade ederek, "AB ile yapılan bu anlaşma, göç akınlarıyla mücadele etmenin en iyi yoludur. Mısır'ın bu konudaki çabalarını takdir ediyoruz." İfadesinde bulunmuştur. Başbakan Meloni, "Mattei Planı" adı verilen İtalya olarak öne sürdükleri, Afrika'ya dair kalkınma hamlelerini içeren programla göç güzergahındaki geçiş konumundaki devletlere yatırım ve teşvik konusunda yardımcı olmayı istediklerini ifade etmiştir.

Sonuç olarak, Mısır, bölgedeki jeopolitik konumu ve nüfuz alanı nedeniyle Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da önemli bir aktördür. Avrupa Birliği'nin Mısır ile ilişkilerini stratejik ortaklık seviyesine yükseltmesi, iki taraf arasında daha güçlü ve uzun vadeli iş birliği anlamına gelmektedir. Avrupa Birliği'nin Mısır ile düzensiz göçmenler konusunda ortak hareket etme kararı, özellikle Akdeniz üzerinden Avrupa'ya yönelen göçmen akınıyla mücadelede önemli bir adımdır. Mısır, bu geçiş rotalarının önemli bir kısmında bulunması nedeniyle bu konuda AB için kritik bir paydaş olma potansiyeline sahiptir. Böylece düzensiz göçmen akınını kontrol altına alma politikalarına katkı sunacak bir iş birliği geliştirilmiştir.