31 Aralık Hemreylik Günü ve Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin 100’üncü Kuruluş Yıl Dönümü Kutlu Olsun
Dünya geneline yayılmış olan tüm Azerbaycanlılar birlik, beraberlik ve ülkeye bağlılıklarının göstergesi olarak 1992’den buyana her yıl 31 Aralık gününü büyük bir coşku içinde Dünya Azerbaycanlıları Hemreylik (Dayanışma) Günü olarak kutlamaktadır. Bu bağlamda tüm Azerbaycanlı kardeşlerimizin 31 Aralık Hemreylik günlerini Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden büyük bir coşku, sevgi, saygı ve kardeşlik duygularıyla yürekten kutluyoruz.
Azerbaycan Türkleri binlerce yıllık tarihsel süreç içerisinde pek çok savaşlar, devrimler, askeri müdahale ve baskı dönemleri altında çok büyük acı ve trajediler yaşamak durumunda kalmışlardır. Bu bağlamda 1828’de Rusya ve İran arasında yapılan Türkmençay Anlaşması’na göre Azerbaycan Güney ve Kuzey Azerbaycan olarak ikiye ayrılmış. Güney Azerbaycan, İran’ın, Kuzey Azerbaycan ise Rusların işgali altına girmiştir.
Azerbaycan Türklerinin bir kısmı yaşanan bu süreçlerde yurtlarından kovulup, sürgün edilmeleri neticesinde birlerinden ayrı kalmışlardır. Yaşanan bu acı verici olaylar üzerine Azerbaycanlılar kendi topraklarından Dünya geneline yayılmak durumunda kalmışlardır. Türkmençay anlaşması ile Azerbaycan Türklerini birbirlerinde ayırabilmek için Aras Nehri boyunca her iki tarafı dikenli teller döşenmiştir. Azerbaycan Türklerini birbirlerinden ayrı tutmak ve kardeşliklerini unutturmak için İran’da Azerbaycan Türklerine, Azerbaycan Türkü demek yasaklanarak Türk denilmesine izin verilmiştir. Mevcut Azerbaycan topraklarında Rus döneminde tersine Türk demek yasaklanmış ve Azerbaycanlı ismi verilmiştir. Sovyet İmparatorluğu döneminde ise, Türk kelimesini söyleyen insanlara “Panturanist” ya da “Panturancı” denilerek kurşuna dizilerek infaz edilmişlerdir.
28 Mayıs 1918’de Müstakil Azerbaycan Halk Cumhuriyeti kurulmuştur. Türk dünyası ve İslam dünyasında kurulan ilk kurulan Cumhuriyet Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’dir. 23 ay yaşayabilmiştir. 21 Mayıs 1990 tarihinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nın fermanı ile Azerbaycan’ın bağımsız demokratik bir devlet olarak yeniden kurulmuştur. Bu bağlamda 28 Mayıs günü, Azerbaycan Devleti’nin kuruluşunun yıldönümü olarak ilan edildi. 18 Ekim 1991 tarihinde Azerbaycan Parlamentosu’nun kabul ettiği “Azerbaycan Cumhuriyeti’nin devlet bağımsızlığı hakkında Anayasa kararnamesi”nin 2. maddesinde ise, Azerbaycan Cumhuriyeti, 28 Mayıs 1918 tarihinden 28 Nisan 1920 tarihine kadar yaşamış olan Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin varisi olduğu yönünde resmi karar alınmıştır.
Bu yıl Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin 100’üncü kuruluş yıldönümüdür. Bu vesile ile Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin kurucusu Mehmet Emin Resulzade başta olmak üzere tüm kurucuları ve emeği geçenleri büyük bir sevgi, saygı ve rahmetle anıyoruz. Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin 100’üncü kurulu yıl dönümü kutlu olsun. Sovyetler Birliği’nin dağılma sürecinde, Azerbaycan Türkleri İran sınır bölgelerinde büyük çaplı mitingler yapmaya başlamışlardır. İran ve Azerbaycan’dan sınır bölgelerine akın ederek gelen binlerce kişi, sınırların kalkması, doğal sınır görevi gören Aras Nehri’nin her iki tarafında bulunan Azerbaycanlıların birbirleriyle görüşmelerine imkân sağlanması yönünde talepler dile getirmişlerdir.
Nahçıvan’da yapılan ve günlerce devam eden mitinglerin ardından, Azerbaycanlılar, 1989’un Aralık ayı içerisinde dikenli sınır tellerini dağıtarak yıkmışlardır. Daha sonra, Azerbaycan’ın merhum Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev başkanlığındaki Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi, 16 Aralık 1991’de, 31 Aralık tarihini “Dünya Azerbaycanlıları Dayanışma Günü” olarak kutlanması yönünde karar almıştır.
Azerbaycan Parlamentosu da 1992’de aynı yönde karar alarak 31 Aralık gününü Dünya Azerbaycanlıları Hemreylik (Dayanışma) Günü olarak ilan etmiştir. Hemreylik (Dayanışma) günü Azerbaycan Diasporası için en önemli bayramdır.31 Aralık günü Azerbaycan Türklerinin dil, fikir ile iş birliğine dayanan milli ve manevi bütünleşme arzusunun bir ifadesidir. 31 Aralık Türkmençay Anlaşması’yla ikiye bölünen, Güney ve Kuzey Azerbaycan arasında yer alan, Aras Nehri’nin, iki tarafında da yaşayan Azerbaycan Türklerinin, sınırları yerle bir ederek, birbirine kavuştuğu gündür.
31 Aralık Dünya Azerbaycanlıları Hemreylik (Dayanışma) Günü Kutlu Olsun.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden büyük bir coşku, sevgi, saygı ve kardeşlik duygularıyla 31 Aralık Dünya Azerbaycanlıları Hemreylik (Dayanışma) Gününü yürekten kutluyoruz.