Rusya’daki politik sürece müdahale etmek gayreti içerisinde bulunan, ülkenin en büyük petrol şirketi Yukos, tasfiye sürecine sokulmuştur. Dünyanın sayılı ve Rusya’nın ise en zengin işadamı olan Yukos’un patronu Mihail Hodorkovski’nin Rusya’da Devlet Başkanı Vladimir Putin’e muhalif partilere maddi destek sağlaması ve kendisinin de devlet başkanlığına adaylığını koyabileceğini açıklaması Yukos için sonun başlangıcı olmuştur. Önce Hodorkovski ve şirketin diğer üst düzey yöneticileri tutuklanmış, ardından da şirket yönetimine devlet tarafından el konulmuştur.Hodorkovski’nin tutuklanmasının ardından Rusya Başsavcılığı ve Vergi İdaresi tarafından geriye dönük başlatılan araştırmalar neticesinde Yukos’un devlete ödenmemiş 27,5 Milyar Dolar vergi borcu olduğu belirlenmiştir. Rusya şartları göz önüne alındığında dahi oldukça yüksek olan bu rakamı Yukos tanınan çok kısa bir zaman aralığında ödeyemediği için şirketin malvarlıkları satışa çıkarılmıştır. Bu amaçla 19 Aralık 2004 tarihinde gerçekleştirilen satışta şirketin petrol üretiminin yaklaşık 2/3’ünü sağlayan Yuganneftgaz şirketi oldukça muammalı bir şekilde satılmıştır. Daha önce Rusya’da hiç kimse tarafından bilinmeyen ve sadece bu ihale için kurulduğu anlaşılan Baykal Finans Grubu (Baykalfinansgrup), yaklaşık 5 dakika süren ihalenin ardından 9,4 Milyar Dolar (260,742,447,303 Ruble) vererek Yuganneftgaz’ın yeni sahibi olmuştur. Yukos yetkilileri yaptıkları açıklamada şirketin asıl değerinin 16-20 Milyar Dolar olduğunu ileri sürmüşlerdir. İhale sonunda elde edilecek olan 9,4 Milyar Doların Yukos’un vergi borçlarından düşülmesi beklenmektedir.Bütün analizcilerce, ihaleye katılan diğer firma Gazpromneft tarafından alınmasına kesin gözüyle bakılan Yuganneftgaz’ın ihaleden adeta çekilerek Baykal Finans Grubu tarafından satın alınmasına olanak yaratılması bir çok soruyu da gündeme getirmiştir. Şirketin daha önce kimse tarafından tanınmaması, bilinen bir ofisinin olmaması ve yeni kurulmuş olması bütün dünyanın yakından takip ettiği bu ihale sürecini daha da karmaşık hale getirmiştir.Yuganneftgaz’ın satışı ile ilgili olarak şirketin eski sahibi Hodorkovsi bir açıklama yaparak “ülke yöneticilerinin şirketin satışıyla kendi kendilerine yılbaşı armağanı verdiklerini” belirtmiştir. Yukos’un geçtiğimiz hafta bir ABD mahkemesinde şirketin iflas sürecini başlatması ve Yuganneftgaz’ın satışını durdurma kararının ardından bu satışla ilgili daha ileriki aşamalarda Batılı mahkemelerde yeni alıcıya karşı yeni davaların açılması ihtimali oldukça yüksektir. Zaten Yukos yöneticileri de her fırsatta böyle bir müracaatta bulunacaklarını dile getirmektedir. Bu sebeplerden dolayı da Rusya’nın devlet yönetiminde olan enerji devi Gazprom’un doğrudan Yuganneftgaz’ı almak yerine kurdurmuş olduğu Baykal Finans Grubu tarafından Yuganneftgaz’ı satın alma yoluna gittiği bu aşamada en mantıklı açıklama olarak ortaya çıkmaktadır. Diğer taraftan Baykal Finans Grubu’nun 2 hafta içinde ihale bedeli olan 9,4 Milyar Dolar’ı ödeyememesi durumunda da Yuganneftgaz devlet mülkiyetine geçecektir. Bu durumda da devletten daha uygun koşullarda şirket Gazprom’a geçebilecektir. Tüm bu gelişmelerden sonra Yukos’un tasviye sürecinde artık son aşamalara gelindiği söylenebilir. Bu satışın hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle önümüzdeki dönemlerde Batı mahkemelerinde Rusya’ya karşı çeşitli davaların açılacağı ve Rusya’nın yurt dışına yaptığı petrol ve doğalgaz satışlarına Yukos tarafından mahkeme kararıyla el koydurma girişimlerinin olabileceği de unutulmamalıdır.
Yukos İmparatorluğunun Tasviyesi
Türksam / Rusya - Ukrayna / Yukos İmparatorluğunun Tasviyesi
Dr. Sinan Oğan Hakkında
24. Dönem Iğdır Milletvekili ve Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Analizler Merkezi - TÜRKSAM’ın kurucusu ve başkanı olan Sinan OĞAN, 1967 yılında Iğdır’da doğmuştur. İlk ve orta öğrenimini Iğdır’da tamamlayan Oğan, lisans öğrenimini 1989 yılında Marmara Üniversitesi İşletme bölümünden mezun olarak bitirmiştir. Aynı üniversitede, 1992 yılında Mali Hukuk/Bankacılık alanında “Azerbaycan’da Ekonomik ve Mali Sektörün Yapısal Analizi” başlıklı tez ile yüksek lisansını tamamlamıştır. Daha sonra 2009 yılında Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi bölümünden doktora derecesini almıştır. Azerbaycan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği’nin kuruluşunda aktif rol alarak 1989-1992 yıllarında Başkan Yardımcılığı görevini üstlenmiştir. Aynı yıllarda Yeni Düşünce Gazetesi’nde Türk dünyası ile ilgili analiz yazıları yayınlanmaya başlanmıştır. 1992 yılında Azerbaycan’ın ekonomik ve sosyal yapısını konu edinen “Azerbaycan” kitabını yazmıştır. Yine, 1992’de araştırma görevlisi olarak girdiği Marmara Üniversitesi’nde aynı yıl Türk dünyası ile ilgili yaptığı çalışmalar münasebetiyle “Akademik Üstün Başarı Ödülü”nü kazanmıştır. 1992’de, Milliyet Gazetesi Sosyal Bilimler Ödülüne layık görülen "Türk Dünyasının Sorunları ve Çözüm Yolları" isimli çalışmalarını tamamlamıştır. Takip eden yılda Türk dünyası ile ilgili Türkiye’de ilk kapsamlı Türk Dünyası Takvimi ve Bilgi Kitapçığını hazırlamıştır. Nevruz Bayramı ile ilgili 1987 yılından itibaren saha çalışmaları yapmış ve neticesinde 1991 yılında bu bağlamdaki ilk radyo programı hazırlamış ve 1992 yılında ilk makaleyi yayınlamıştır. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı’nda uzun süre çalışarak hizmet vermiştir. 1992-1998 yılları arasında Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsünde Araştırma Görevlisi olarak çalışmıştır. Bu görevinde 1993 yılından itibaren Azerbaycan’a görevli olarak gönderilen Dr. Sinan Oğan, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı’nın Azerbaycan’da açtığı Azerbaycan Devlet Ekonomi Üniversitesi Türk Dünyası İşletme Fakültesi’nde 1993-2000 yılları arasında öğretim görevlisi ve dekan yardımcısı olarak görev yapmıştır. 1994-1998 yıları arasında eş görevle Azerbaycan’da T.C Dışişleri Bakanlığı Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Temsilcisi olarak çalışmıştır. Bir dönem özel sektörde de çalışan Sinan OĞAN, 2000 yılında Türkiye’ye dönerek Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi (ASAM) Kafkasya Masası’nda çalışmalarını yürütmüştür. Oğan, 2006 yılında bu kurumdan ayrılarak Kapadokya Meslek Yüksekokulu’nda bir yıl süre ile Dış İlişkilerden Sorumlu Müdür Yardımcılığı görevi yapmıştır. Sinan Oğan 2004 yılında, bugün Türkiye’nin en önemli düşünce kuruluşlarından birisi haline gelen TÜRKSAM’ı kurmuştur. 1993 yılında yayınlanan “Türk Ortak Pazarı Ülkeleri” isimli kitabının ardından 2003 yılında “Rusya’da Siyaset ve Oligarşi”, 2006 yılında ise “Turuncu Devrimler” isimli kitabı yayınlanmıştır. Sinan OĞAN’ın Türk Dış Politikası, Orta Doğu, Uzak Doğu, Rusya, Kafkasya, Orta Asya, Türk Dünyası, Enerji, Ermeni Sorunu, Afganistan, Terör ve Türkiye’nin güncel sorunları konularında çok sayıda Türkçe, İngilizce, Rusça makale ve değerlendirmeleri birçok Türk ve yabancı sitelerde, haber ajanslarında, gazete ve bilimsel dergilerde yayınlanmıştır. Yurtiçi ve yurtdışında uzmanlık alanı ile ilgili konferanslar, seminerler vermiş ve bilimsel toplantılara katılmıştır. Bunların yanı sıra, çevre ile ilgili önemli çalışmalar yürüten Oğan, Türkiye’nin 18 kilometre uzaklığında Ermenistan sınırları içerisinde bulunan ve sahip olduğu eski teknolojiyle tüm bölge için tehlike kaynağı olan Metsamor Santrali’nin Kapatılmasına Yönelik Sivil Girişim’i kurarak koordinatörlüğünü uzun yıllar yürütmüştür. Oğan, Türk dünyasıyla ilgili birçok ödüle de layık görülmüştür. Bu çerçevede, 2010 yılında “Türk Dünyasına Hizmet Ödülü”nü almış, Kazakistan Cumhuriyeti tarafından “Kazakistan - Türkiye Dostluk ve İşbirliğini Geliştirme Madalyası”na layık görülmüş, 2011 yılında ise Türk dünyasına katkılarından dolayı Azerbaycan’da “Azerbaycan – Türkiye Dostluk ve İşbirliğini Geliştirme Madalyası” ile taltif edilmiştir. Oğan’a ayrıca, 2011 yılında Oğuz Boyu Kültür Dernekleri Federasyonu tarafından verilen “Onurluk Ödülü” bunlardan bazılarıdır. Oğan, 2011 Milletvekili seçimlerinde Iğdır’dan milletvekili seçilmiştir. Milletvekili olduğu dönemde, TBMM Dışişleri ve Anayasa Komisyonu ile Türkiye Azerbaycan Parlamentolar Arası Dostluk Grubu’nda görev almıştır. Oğan, ayrıca TBMM MHP Grup Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiştir. Oğan, meclisteki başarılı çalışmaları nedeniyle Telekomcular Derneği, KAMUDER, Beşiktaş Platformu gibi Türkiye’nin önemli sivil toplum kuruluşlarının birçoğu tarafından “Yılın Siyasetçisi”, Kırkpınar Yılın En İyileri Ödülleri çerçevesinde ise “Yılın Milletvekili” ödüllerine layık görülmüş, birçok anket sonucu “Yılın En Başarılı Milletvekili” olmuştur.