Savaş, devletleri ve devletler arası ilişkileri yalnızca askeri ve ekonomik olarak değil, aynı zamanda kültürel, akademik, spor ve daha birçok açıdan da etkiler. Uzun vadeli bir dönemde, kültürel boykotlara rastlamak mümkündür. Diplomasi alanında "sert güç" olarak bilinen yaptırımların bir türü olan boykotlar, uluslararası toplumun askeri müdahale olmadan olaylara verdiği tepkiler olarak tanımlanabilir. Boykotun türlerinden biri olan kültürel boykota; uluslararası sanat etkinliklerine veya festivallere katılamama, uluslararası sanatçılarla işbirliği yapamama, etkinliklerde protestolarla karşılaşma örnekleri verilebilir. Bu tür bir boykot uluslararası alanda itibar kaybı ile sonuçlanmaktadır. 2024 Eurovision Şarkı Yarışması'nı İsrail'e karşı yapılan protestolar bu bağlamda değerlendirilmektedir.

Eurovision'da İsrail’e Tepki

2024 Eurovision Şarkı Yarışması bu yıl İsrail-Hamas Savaşı sebebiyle politik protestolara sahne olmuştur. Öncelikle bazı televizyon kanalları, sanatçılar ve yarışmaya katılan ülkeler İsrail’in yarışmaya katılmasını protesto etmiştir. Yarışmaya ev sahipliği yapan İsveç'in Malmö kentinde İsrail'in yarışmaya katılması protestocuların, "Eurovision'da çalınacak ve çoktan çalınmış olan savaş şarkısından başka bir şey değil; ki bu gerçekten ikiyüzlülüktür özellikle de Ukrayna'nın işgaliyle Rusya'yı yarışmadan men ettiklerini düşündüğümüzde." sözleriyle tepki görmüştür.

Belçika'da bir televizyon kanalı, Eurovision Şarkı Yarışması yayınını bölerek İsrail'in insan hakları ve basın özgürlüğüne yönelik ihlallerini kınadığı ve ateşkes talep ettiği bir mesaj paylaştı. Belçikalı iki bakan, daha önce İsrail'in Gazze'de sivillere yönelik saldırıları sürdükçe Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmaması gerektiğini düşündüklerini bildirmişti.

İspanya'da muhalefetteki sol görüşlü Podemos partisinin lideri Ione Belarra, İsrail'i kabul ettiği için "tüm demokratik ülkeleri" Eurovision'u boykot etmeye çağırdı. "Eğer bir soykırım işleyen İsrail Eurovision'a gidiyorsa, insan haklarını savunan ve demokratik olan hiçbir ülke Eurovision'a katılmamalıdır. Bu iğrenç bir aklanmadır." ifadelerini kullanarak tepkisini sert bir dille dile getirdi.

Hollanda'da bir grup, İsrail'in 11 Mayıs'ta yapılacak Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımı nedeniyle kamu yayın kuruluşu AVRO-TROS'a yarışmayı yayınlamaması çağrısında bulunmuştur. Eurovision’da bu tür olayların yaşanacağı bilindiğinden geniş çapta güvenlik önlemleri alınmıştır. Ancak yarışma öncesinde de sonrasında da İsrail’e karşı tepki gösterileri ve söylemleri görülmüştür. Avrupa Yayın Birliği (EBU), İsveç'in Malmö kentinde 11 Mayıs'ta yapılacak Eurovision Şarkı Yarışması'nda davetlilerin Filistin bayrağı ile içeri alınmayacağını duyurmuştur.

Belçika, Portekiz, İngiltere, İrlanda, İsviçre, Norveç, Danimarka, Litvanya, Finlandiya ve San Marino'yu Eurovision Şarkı Yarışması'nda temsil edecek sanatçılar, Gazze'de acil ve sürdürülebilir ateşkes çağrısında bulunmuştur. Açıklamada, "Bizim için mazlumlarla dayanışma içinde olmak, barış, acil ve sürdürülebilir ateşkes ve tüm esirlerin serbest bırakılmasıyla ilgili içten dileklerimizi iletmek çok önemli." ifadesini kullanan sanatçılar, nefretin, İslamofobi ve antisemitizm de dahil olmak üzere tüm formlarına karşı olduklarını vurgulamıştır.

İsrail'in yarışmaya katılmayı planladığı "October Rain" (Ekim Yağmuru) adlı, Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki saldırısına atıfta bulunan şarkı, EBU tarafından siyasi mesaj içerdiği gerekçesiyle reddedilmiştir. Sundukları ikinci şarkı da aynı sebepten ötürü reddedilmiştir. İsrail yarışmadan çekilme kararı alabilecekken İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "İsrail'in Eurovision'a katılması önemli, akıllı olmak da önemli, sadece haklı olmak değil." ifadelerini kullanarak kültürel etkinliklerin önemine vurgu yapmıştır. Uluslararası etkinliklerin ülkenin imajını doğrudan etkilemektedir. İsrail bunun bilincinde olarak söylemlerinde ölçülü davranmış, kurallara uyum sağlamıştır.

Görülmektedir ki İsrail katılacağı her etkinlikte bu tür tepkiler görecektir. Uluslararası toplum global dünyanın bir getirisi olan sosyal medya sayesinde görülmemesi gereken her şeyin farkındadır. Savaş görüntüleri, Filistin halkının içinde bulunduğu durum ve son olarak İsrail’in, Gazze halkının sığındığı Refah’a saldırması İsrail’in itibarını bitirme noktasına getirmiştir. Gelecekte yapılacak diğer uluslararası etkinliklerde de İsrail’e karşı yapılan kültürel boykotu göreceğiz.

Değerlendirme

İsrail'in katılımıyla 2024 Eurovision Şarkı Yarışması, siyasi bir platforma dönüşerek uluslararası arenada büyük tartışmalara yol açmıştır. Bu olay, İsrail'in uluslararası etkinliklere katılımının sadece kültürel değil, aynı zamanda politik ve toplumsal sonuçlarını da göstermektedir. Önümüzdeki dönemde, İsrail'in benzer tepkilerle karşılaşabileceği ve uluslararası etkinliklerde kültürel boykotlarla karşılaşabileceği öngörülmektedir. Uluslararası toplum, sosyal medya ve diğer iletişim araçları vasıtasıyla tüm dünyada yaşananları yakından takip etmekte ve İsrail'in politikalarına ve uygulamalarına karşı tepkilerini dile getirmektedir. Bu durum, İsrail'in uluslararası alandaki itibarını etkilemektedir ve gelecekte de benzer durumlarla karşılaşabileceği öngörülmektedir.